خفگی وضعیتی است که در آن راه هوایی فرد مسدود می‌شود و او نمی‌تواند به درستی نفس بکشد. این وضعیت ممکن است به دلایل مختلفی مانند بلعیدن غذا، اجسام خارجی یا اختلالات پزشکی به وقوع بپیوندد. در چنین مواقعی، دانستن نحوه ارائه کمک‌های اولیه می‌تواند جان فرد را نجات دهد.

♦ علائم خفگی

قبل از پرداختن به کمک‌های اولیه، شناخت علائم خفگی مهم است:

• سرفه کردن شدید:  فرد ممکن است سرفه کند، اما اگر خفگی شدید باشد، سرفه نمی‌کند.
• ناتوانی در صحبت کردن:  فرد نمی‌تواند کلمات را به راحتی بگوید یا صدا تولید کند.
• ناتوانی در تنفس:  ممکن است فرد به سختی نفس بکشد یا نتواند نفس بکشد.
• تغییر رنگ پوست:  پوست فرد ممکن است به رنگ آبی یا خاکستری درآید.
• دست زدن به گردن:  فرد ممکن است به طور غریزی به گردن خود دست بزند.

♦ کمک‌های اولیه برای خفگی

1. ارزیابی وضعیت: ابتدا باید وضعیت فرد را ارزیابی کنید. اگر فرد قادر به سرفه کردن و صحبت کردن باشد، معمولاً به او اجازه دهید که به طور طبیعی سرفه کند تا جسم خارجی خارج شود.
2. کمک به فرد خفه شده:
   • اگر فرد نمی‌تواند سرفه کند، صحبت کند یا تنفس کند، به مراحل زیر عمل کنید:
3. روش هیملیک (Heimlich maneuver):
   • برای بزرگسالان و کودکان بالای یک سال:
     1. ایستاده یا زانو زده در پشت فرد: پشت فرد بایستید و دستان خود را دور کمر او حلقه کنید.
     2. دست‌ها را در زیر قفسه سینه قرار دهید: یک دست را در مشت کنید و آن را در قسمت بالای شکم و زیر قفسه سینه فرد قرار دهید.
     3. فشار به داخل و بالا: با فشار دادن دست به سمت داخل و بالا، تلاش کنید تا جسم خارجی را خارج کنید. این کار را چندین بار تکرار کنید.
   • برای نوزادان (زیر یک سال):
     1. در آغوش نگه‌داشتن نوزاد: نوزاد را به سمت پایین در دستان خود نگه‌دارید، طوری که سر او پایین‌تر از قفسه سینه‌اش باشد.
     2. ضربات بین کتف‌ها: با کف دست خود، پنج ضربه محکم به بین کتف‌های نوزاد بزنید.
     3. فشار به قفسه سینه: اگر ضربات کتف نتیجه ندهند، نوزاد را برعکس کنید و با دو یا سه انگشت به قفسه سینه او فشار دهید.

4. درخواست کمک: اگر پس از تلاش برای آزاد کردن راه هوایی، فرد همچنان دچار خفگی است، به سرعت از دیگران درخواست کمک کنید یا با شماره اضطراری تماس بگیرید.
5. تکرار روش‌ها: به طور مداوم روش هیملیک را تا زمانی که فرد بهبود یابد یا خدمات اورژانسی برسند، تکرار کنید.

♦ مراقبت‌های پس از خفگی

پس از آزاد شدن راه هوایی:

• فرد را به آرامی نشسته یا دراز کنید و به او اجازه دهید نفس بکشید.
• به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید، حتی اگر فرد احساس بهبودی کند. ممکن است صدمات داخلی وجود داشته باشد.

♦ نکات مهم

• اجتناب از تنبیه:  هیچگاه فرد خفه شده را تنبیه نکنید یا به او فریاد نزنید.
• آموزش:  آموزش‌های CPR و کمک‌های اولیه به ویژه برای والدین، مربیان و افرادی که با کودکان کار می‌کنند، می‌تواند بسیار مفید باشد.

♦ نتیجه‌گیری

دانستن نحوه کمک به فرد خفه شده می‌تواند در مواقع اضطراری حیاتی باشد. درک علائم و مراحل کمک‌های اولیه می‌تواند جان فردی را نجات دهد و احساس اطمینان بیشتری در مواجهه با این شرایط ایجاد کند.