(سنگ کیسه صفرا) (کوله لیتیاز) یعنی تشکیل سنگ در داخل کیسه صفرا. کیسه صفرا عضوی در بخش تحتانی کبد است که صفرای ترشح شده از کبد در آن تجمع یافته هنگام نیاز از طریق مجرای صفراوی مشترک (CBD) به روده کوچک ریخته می شود.

• سنگ کیسه صفرا بسیاری اوقات هیچ علامتی ندارد که به درمان نیز نیاز ندارد.
• سنگ کیسه صفرای علامت دار ممکن است موجب کوله سیستیت مزمن شود. علائم بیماری به صورت کولیک صفراوی )درد مزمن به مدت ساعت ها در ربع فوقانی راست شکم که به پشت و شانه راست انتشار دارد) گاه همراه با تهوع و استفراغ است. گاهی درد به دنبال مصرف غذای چرب می باشد. ممکن است بیماری سال ها علائم سنگ کیسه صفرا را داشته باشد ولی وارد مرحله حاد نشود.

♦  پراکندگی

سنگ کیسه صفرا در این افراد بیشتر دیده می شود: خانم های میانسال (۵۰–۴۰ ساله)، مصرف قرص های ضد حاملگی و استروژن، چاقی، کاهش وزن سریع، دیابت یا سیروز، رژیم غذایی پرچرب و کم فیبر، سابقه خانوادگی بیماری کیسه صفرا.

• سونوگرافی و کولانژیوگرافی آندوسکوپیک پس رونده (ERCP) گاه در تشخیص مفید است.

♦  درمان

کلسیستکتومی )برداشتن کیسه صفرا) معمولاً درمان انتخابی سنگ کیسه صفرا می باشد. کلسیستکتومی با لاپاروسکوپ امروزه بهتر از کلسیستکتومی با جراحی باز است. البته سایر روشها مانند مصرف اورسودوکسی کولیک برای حل کردن سنگ های صفراوی نیز ممکن است. باید این دارو به مدت دو سال مصرف شود و در برخی بیماران (به خصوص سنگ های کوچک کلسترولی)مؤثر می باشد. در این بیماران همچنین رژیم کم چربی و مسکن تجویز می شود.

• از درمآن های جدید سنگ کیسه صفرا در موارد غیر حاد تزریق مواد حلال از طریق پوست به کیسه صفرا و نیز شکستن سنگ ها به کمک شوک امواج ارسالی از خارج از بدن (E.S.W)است.

در کوله سیستیت حاد درمان انتخابی جراحی فوری است.