(میگرن) یکی از اختلالات شدید است که ویژگی آن سردردهای ملایم یا شدید پی در پی می باشد و غالباً با علائمی در سیستم عصبی آتونومس همراه است. این واژه از زبان یونان/یونان ἡμικρανία) hemikrania) گرفته شده است، درد در یک طرف سر از ἡμι– (hemi–) و and κρανίον (kranion), ("جمجمه") این نوع از سردرد در یک طرفه است (بر نیمی از سر تاثیر می گذارد) و ماهیتا ضربان دار است و از ۲ ساعت تا ۷۲ ساعت ادامه دارد. علائم همراه با آن می تواند شامل حالت تهوع، استفراغ، نورگریزی (افزایش حساسیت به نور)، صدا ترسی (افزایش حساسیت به صدا) باشد و درد به طور کلی با بالا رفتن فعالیت بدنی افزایش می یابد.

بیش از یک سوم افراد مبتلا به سردردهای میگرنی نشانه های پیش درامدی/اورا را دریافت می کنند: نوعی اختلالات گذرای دیداری، حسی، زبانی یا حرکتی که نشان می دهند سردرد به زودی شروع خواهد شد. این باور وجود دارد که دلایل بروز میگرن ترکیبی از عوامل محیطی و ژنتیکی است حدود دو سوم افراد مبتلا سردردها را از خانواده به ارث می برند نوسان سطح هورمون می تواند نقش داشته باشد: میگرن در زمان بلوغ، در پسرها کمی بیشتر از دخترهاست، اما در میان زنان حدود دو تا سه برابر بیشتر از مردان است. سردردهای میگرنی معمولاً در دوره بارداری کاهش می یابند.

ساز و کار دقیق میگرن ناشناخته است. البته این باور وجود دارد که میگرن به دلیل نوعی اختلال در رگ های خونی و عصبی باشد نظریه اولیه مربوط به افزایش قابلیت تحرک قشر مخ و کنترل ناهنجار یاخته های عصبی درد در عصب سه قلوی ساقه مغز می باشد.

اولین توصیه مدیریتی برای این نوع از سردردها استفاده از مسکن هایی مانند ایبوپروفن و استامینوفن است، و برای تهوع و پیشگیری از حمله استفاده از انتی امتیک توصیه می شود. داروهای تخصصی تر میگرن شامل تریپتان ها یا ارگوتامین  ها هستند که آن ها را می توان برای کسانی توصیه کرد که مسکن های ساده بر آن ها تاثیر ندارند. در سراسر جهان بیش از ۱۰% از مردم در برخی از برهه های زندگی دچار میگرن شده اند.

♦  نشانه ها و علائم

میگرن نوعاً با سردردهای شدید خود محدود، و پی در پی ظاهر می شود که با علائم خودکارهمراه است حدود ۱۵-۳۰% افراد مبتلا به میگرن تجربه درک اورا را دارند و کسانی که این علائم پیش درآمدی میگرن را دریافت می کنند نسبت به کسانی که فاقد این علائم هستند بیشتر مبتلا به میگرن می شوند شدت درد، طول مدت سردرد و تناوب حمله ها در افراد مختلف متفاوت است میگرنی که بیش از ۷۲ ساعت طول بکشد را در اصطلاح وضعیت میگرنی می نامند برای میگرن چهار مرحله را می توان در نظر گرفت، البته افراد مبتلا به میگرن الزاماً همه این مراحل را تجربه نمی کنند.

1. پیش نشانه، که چند روز یا چند ساعت قبل از سردرد بروز می کند
2. اورا، که بلافاصله قبل از بروز سردرد ظاهر می شوند
3. مرحله درد، که به آن مرحله سردرد نیز گفته می شود
4. پس اثر، عوارض پس از پایان حمله میگرنی

♦  مرحله پیش نشانه

پیش نشانه یا علائم اخطار دهنده در حدود ۶۰٪ از کسانی که مبتلا به میگرن هستند دیده می شود این علائم دو ساعت تا دو روز قبل از شروع درد یا اورا در فرد بروز می کنند ممکن است این نشانه ها شامل طیف گسترده ای از پدیده ها باشد از جمله: تغییر خلق و خو، زود رنجی، افسردگی یا سرخوشی، خستگی، ولع مصرف مواد غذایی خاص، سفتی عضلات (بخصوص عضلات گردن)، یبوست یا اسهال، و حساسیت به بو یا صدا این مسئله می تواند در افراد مبتلا به میگرن همراه با علائم پیش درآمدی یا بدون این علائم بروز کند.

♦  مرحله پیش درآمدی

اورا پدیده عصب شناختی کانونی و گذرایی است که قبل یا در طول سردرد اتفاق می افتد آ ن ها به تدریج در طی چند دقیقه ظاهر می شوند و به طور کلی کمتر از ۶۰ دقیقه طول می کشند این علائم می توانند ماهیتا دیداری، حسی یا حرکتی باشند و بسیاری از افراد بیش از یکی از آ  ن ها را تجربه می کنند. عوارض دیداری رایج ترین آ ن هاست و بیشتر از ۹۹٪ افراد مبتلا به میگرن و خصوصاً بیش از نیمی از آن ها دچار این عارضه می شوند اختلالات دیداری غالباً شامل اخگربینی قسمتی از تغییر موضعی در میدان دید که چشمک می زند این علائم نوعاً در نزدیک کانون بینایی آغاز می شوند و سپس به صورت خط های کج و معوجی که در شکل دیوار قلعه نشان داده شده است به اطراف گسترش می یابند معمولاً این خطوط سیاه و سفید هستند اما برخی از افراد خط های رنگی هم مشاهده می کنند برخی افراد قسمتی از میدان دید خود را از دست می دهند که به نابینایی یک سویه معروف است در حالیکه برخی در این شرایط تجربه تاری دید دارند.

♦  مرحله درد

علائم پیش درآمدی حسی دومین نوع متداول این علائم است که حدود ۳۰-۴۰٪ افراد مبتلا به اورا آن را تجربه می کنند غالباً در یک طرف دست یا بازو خواب رفتگی احساس می شود و به بخش هایی از بینی و دهان که در همان سمت قرار دارند گسترش می یابد معمولاً بعد از اینکه احساس خارش با از بین رفتن پوسیشن سنس رفع شد احساس بی حسی بروز می کند.

سایر علائم مرحله پیش درآمد می تواند شامل: اختلالات زبانی یا گفتاری، احساس چرخش دنیا، و در موارد نادری مشکلات حرکتی باشد علائم حرکتی نشان می دهند که میگرن از نوع نیمه فلج است، و این ضعف غالباً برخلاف سایر نشانه های پیش درآمدی بیش از یک ساعت طول می کشد به ندرت اتفاق می افتد که نشانه پیش درآمدی با سردرد همراه نباشد، که آن را میگرن خاموش گویند.

از قدیم سردرد دردی است که در یک طرف سر و به صورت ضربان دار آغاز شده و از دردی ملایم به دردی شدید تبدیل می شود این درد به تدریج آغاز می شود و با افزایش فعالیت جسمی شدت می گیرد. البته در بیش از ۴۰٪ موارد این درد می تواند در هر دو طرف سر باشد و معمولاً با گردن درد همراه است دردی که در دو طرف سر وجود دارد بیشتر در افرادی رایج است که میگرن بدون علائم پیش درآمدی دارند چندان رایج نیست که در ابتدا درد از پشت یا بالای سر آغاز شود.

در بزرگسالان این درد معمولاً ۴ تا ۷۲ ساعت طول می کشد و در جوانان این زمان معمولاً کمتر از یک ساعت خواهد بود تناوب حمله ها متفاوت است، از چند بار در طول مدت زندگی گرفته تا چندین بار در هفته، یا متوسط یک بار در ماه.

این درد معمولاً با حالت تهوع، استفراغ، حساسیت به نور، حساسیت به صدا، حساسیت به بو، خستگی و زودرنجی همراه است. در میگرن بازیلار، میگرنی که همراه با علائم عصبی مربوط به ساقه مغزی یا با نشانه های عصب شناختی در هر دو طرف بدن است عوارض شایع شامل: یا احساس چرخیدن دنیا، سردرگمی، و گیجی می باشد تهوع تقریباً در ۹۰٪ افراد اتفاق می افتد و استفراغ در حدود یک سوم دیده شده است. بنابراین بسیاری از این افراد به دنبال جایی تاریک و خلوت هستندعلائم دیگر می تواند شامل: تاری دید، گرفتگی بینی، اسهال، تکرر ادرار، رنگ پریدگی، یا عرق کردن باشد.

تورم یا حساسیت پوست سر و همچنین سفت شدن گردن نیز می تواند اتفاق بیفتد در افراد سالخورده این علائم کمتر دیده می شوند.

♦  پس اثر

ممکن است بعد از آنکه سردرد اصلی تمام شد عوارض میگرن برای چند روز باقی بماند؛ که به آن پس اثر میگرنی گویند. بسیاری گزارش کرده اند که در ناحیه ای که میگرن بروز کرده بود احساس درد شدیدی داشته اند، و برخی نیز گفته اند که بعد از تمام شدن سردرد برای چند روز در فکر کردن مشکل دارند. ممکن است بیمار احساس خستگی یا "خماری" سردرد، مشکلات شناختی، عوارض گوارشی، تغییر خلق و خو، و ضعف داشته باشد.طبق یک گزارش خلاصه برخی از افراد بعد از حمله احساس طراوت و سرخوشی دارند، درحالیکه عده ای دیگر گفته اند که احساس افسردگی و بی قراری می کنند.

♦  عامل بیماری

مهمترین عامل بیماری میگرن ناشناخته است با این حال اعتقاد بر این است که عوامل محیطی و ژنتیکی در بیماری میگرن نقش داشته باشند در دو سوم موارد این بیماری در خانواده ها وجود دارد و به ندرت به خاطر نقص تک ژن اتفاق می افتند. برخی از بیماری های روانی همچون بسیاری از رویدادهای زیستی یا محرک ها با این بیماری در ارتباط هستند که از این دسته می توان به: افسردگی، اضطراب، و اختلال دو قطبی اشاره کرد.

♦  عامل ژنتیکی

مطالعه دوقلوها نشان می دهد که تاثیر ژنتیکی ۳۴ تا ۵۱٪ در احتمال ابتلا به میگرن موثر می باشد این رابطه ژنتیکی در میگرن هایی که دارای اورا هستند نسبت به میگرن هایی که اورا ندارند قویتر می باشد.

برخی از گونه های ویژه ژن ها خطر ابتلا به این بیماری را به میزان کم تا متوسط افزایش می دهند اختلالات تک ژن که باعث به وجود آمدن میگرن می شوند اندک هستند یکی از این گونه ها به عنوان میگرن نیم فلج خانوادگی شناخته شده است، که نوعی میگرن با اورا می باشد، و از طریق کرموزوم غیر جنسی غالب به ارث می رسد این اختلالات با انواع کدگذاری ژنی برای پروتئین هایی که کار انتقال یون را بر عهده دارند، در ارتباط می باشند اختلال ژنتیکی دیگری که در بوجود آمدن میگرن دخیل است سندرم کاداسیل یا کرموزوم غیر جنسی غالب سرخرگی مغزی با انفارکتوس و لولکو انسفالوپاتی می باشد.

♦  محرک ها

میگرن ها ممکن است توسط محرک ها بوجود آیند، که برخی از افراد در تعداد اندکی از موارد از آن ها به عنوان عامل موثر نام می برند و برخی دیگر در اکثر موارد از بسیاری از عوامل با عنوان محرک یاد می شود، با این حال شدت و اهمیت این روابط مشخص نیست. یک محرک می تواند بیش از ۲۴ ساعت قبل از شروع علائم بیماری خود را نشان دهد.

♦  جنبه های فیزیولوژیکی

از میان محرک های رایج گزارش شده می توان به استرس، گرسنگی، و خستگی (همه این موارد به طور یکسان در بوجود آوردن سردرد تنشی موثر می باشند) اشاره کرد احتمال وقوع میگرن ها در دوران عادت زنانگی بیشتر است تاثیرات هرمونی دیگری، نظیر نخستین عادت زنانگی، استفاده از داروهای ضد قاعدگی خوراکی، قاعدگی، پیش یائسگی، و یائسگی، همچنین در این بیماری نقش دارند. این تاثیرات هرمونی به نظر می رسد در بوجود آوردن میگرن بدون اورا نقش بیشتری داشته باشند معمولاً، میگرن ها در طول دوره دوم و سه ماهه سوم یا پس از یائستگی بوجود نمی آیند .

♦  جنبه های تغذیه ای

بررسی محرک های تغذیه ای ثابت کرده اند که شواهد این بیماری بیشتر مبتنی بر ارزیابی های فردی است و از این رو برای اثبات یا رد هر گونه محرک خاص محکم نمی باشند و این در حالی است که مونوسدیم گلوتامیک (MSG) به عنوان یک محرک تغذیه ای در این بیماری مکرراً گزارش می شود و شواهد از اثبات این امر به طور پیوسته عاجز بوده اند.

♦  جنبه های محیطی

بررسی محرک های بالقوه محیط های درونی و بیرونی نشان داد که شواهد کلی برای اثبات تاثیر این محرک ها ضعیف هستند، با این حال پیشنهاد بر این است که افرادی که دچار میگرن هستند اقداماتی پیشگیرانه ای را در خصوص کیفیت هوا و نور محیط های درونی انجام دهند همچنین عواملی نظیر رژیم غذایی نامناسب،اضافه وزن،بو ها و حتی تششع وسایل الکترونیکی ارتباطی نظیر تلفن های همراه،رایانه های همراه و استفاده بیش از اندازه از صفحه نمایش های قدیمی موسوم به CRT نیز تاثیر زیادی بر بروز سردرد ها دارد.

♦  پاتوفیزیولوژی

اعتقاد بر این است که میگرن نوعی اختلال عصبی-آوندی باشد و شواهد حاکی از آن است که ساز و کار این بیماری از درون مغز شروع شده و به رگ های خونی پخش می شود برخی از محققان احساس می کنند که ساز و کارهای عصبی نقش بزرگتری را بر عهده دارند این در حالی است که برخی دیگر احساس می کنند که رگ های خونی نقش اصلی را بر عهده دارند دیگران این گونه احساس می کنند که هر دو آن ها احتمالاً در این بیماری نقش مهمی داشته باشند گمان می رود که سطوح بالای انتقال دهندگان عصبی سروتونین، که همچنین با نام هیدروکسی تریپتوفان ۵ شناخته می شوند، در این بیماری دخیل باشند.

♦  اورا

افسردگی گسترشی قشری یا افسردگی گسترشی لئو که به انفجارهای فعالیت های عصبی اطلاق می شود و پس از آن عصب ها برای مدتی غیر فعال می شوند، در افراد مبتلا به میگرن با اورا دیده شده است برای دلیل رویداد این فعالیت ها توضیحاتی وجود دارد که از میان آن ها می توان به فعال شدن گیرندگان NMDA که موجب وارد شدن کلسیوم به درون مغز می شوند، اشاره کرد پش از انفجار فعالیت عصبی جریان خون به قشر مغزی در ناحیه متاثر به مدت ۲ تا ۶ ساعت کاهش می یابد اعتقاد بر این است که زمانی که قطبش زدایی از ناحیه زیرین مغز به پایین حرکت می کند، عصب هایی که در سر و گردن درد را احساس می کنند تحریک می شوند.

♦  درد

سازوکار دقیق سر درد که در طول میگرن اتفاق می افتد ناشناخته باقی مانده است برخی از شواهد اثبات می کنند که ساختارهای سیستم مرکزی عصبی )نظیر ساقه مغز و مغز میانین) نقش اصلی را بر عهده دارند این در حالی است که آمارهای دیگر نقش ثانوی فعالیت هایی (نظیر فعالیت هایی که از طریق اعصاب حسی که رگ های خونی سر و گردن را احاطه می کنند) را اثبات می کنند رگ های احتمالی که در این جریان دخیل هستند شامل: سرخرگ های سخت شامه، سرخرگ های نرم شامه و سرخرگ های برون جمجمه ای نظیر سرخرگ های پوست سر می باشند. محققان بر این باورند که بویژه اتساع عروق برون جمجمه ای نقش مهمی را بر عهده داشته باشد.

♦  تشخیص بیماری

تشخیص بیماری میگرن از روی علائم و نشانه های آن امکان پذیر است آزمایش های تصویر برداری گاهی اوقات برای دخیل نداستن دلایل دیگر سردردها انجام می گیرند محققان بر این باورند که بر روی بسیاری از افرادی که از این بیماری رنج می برند آزمایش تشخیص بیماری صورت نگرفته است طبق اعلام جامعه بین المللی سردرد تشخیص بیماری میگرن بدون اورا، می تواند از طریق «معیارهای ۱، ۲، ۳، ۴، ۵،» پایین انجام گیرد.

• اگر بیمار دچار پنج حمله سردرد یا بیشتر شود – برای تشخیص میگرن «با» اورا، دو حمله کافی است.
• اگر مدت حمله سردرد بین ۴ ساعت تا سه روز به طول بینجامد.
• اگر دو معیار پایین یا بیشتر در بیمار ظاهر شوند:
  • سردرد یک طرفه (که نصف سر را تحت تاثیر خود قرار می دهد)؛
  • نبضیدن سر؛
  • )درد متوسط و شدید)
  • )تشدید سردرد یا سردردی که مانع انجام فعالیت های بدنی روزانه شود(
• اگر یکی از موارد پایین یا هر دوی آن ها در بیمار ظاهر شوند:
  • احساس تهوع و/یا استفراغ؛
  • حساسیت به نور )نور هراسی) و صدا )صدا هراسی)

اگر فردی دو مورد از موارد روبرو مانند: نور هراسی، احساس تهوع، یا ناتوانی در انجام کار یا مطالعه برای مدت یک روز در وی ظاهر شود، آنگاه لزوم انجام آزمایش تشخیص بیماری بیشتر می شود در افرادی که چهار مورد از پنج مورد ذکر شده را دارند: مانند سردرد نبضشی، ادامه سردرد برای ۴ تا ۷۲ ساعت، درد در یک طرف سر، احساس تهوع، یا علائمی که زندگی فرد را مختل می کنند، احتمال میگرن تشخیص داده شدن ناراحتی ۹۲٪ می باشد افرادی که کمتر از سه مورد از موارد بالا در آن ها ظاهر می شود احتمال تشخیص این ناراحتی به عنوان میگرن ۱۷٪ است.

♦  دسته بندی

برای نخستین بار میگرن ها در سال ۱۹۸۸ به طور مفصل دسته بندی شدند جامعه بین المللی سردرد اخیراً دسته بندی جدید میگرن را در سال ۲۰۰۴ ارائه داد بر اساس این دسته بندی میگرن ها به همراه سردردهای نوع تنشی و سردردهای خوشه ای از اصلی ترین نوع سردردها به شمار می آیند میگرن ها به هفت زیر دسته تقسیم می شوند (که برخی از آن ها شامل زیر بخش های بیشتری می شوند):

• میگرن بدون اورا، یا «میگرن معمولی»، که شامل میگرن های بدون اورا می شود.
• میگرن با اورا، یا «میگرن کلاسیک»، که معمولاً شامل میگرن با اورا می شود. کمتر اتفاق می افتد که اورا به همراه سردرد ظاهر شود، یا با یک سردرد غیر میگرنی همراه شود. دو گونه دیگر میگرن های با اورا با عنوان میگرن نیم فلج خانوادگی و میگرن نیم فلج دوره ای شناخته می شوند، که در این گونه میگرن ها فرد علاوه بر میگرن دچار اورا و ضعف حرکتی نیز می شود. اگر یکی از خویشان نزدیک دچار این بیماری شده باشد، بیماری با عنوان «خانوادگی»، در غیر این صورت با عنوان «دوره ای» یاد می شود.

از انواع دیگر این میگرن می توان به میگرن پایه جمجمه ای اشاره داشت، که در آن مشکل گفتاری، سرگیجه، زنگ زدن گوش، و دیگر علائم مرتبط با ساقه مغز همراه سردرد و اورا ظاهر می شوند، اما ضعف حرکتی در این نوع وجود ندارد. محققان بر این باورند که این نوع میگرن درنتیجه گرفتگی سرخرگ پایه جمجمه ای، یا سرخرگی که خون را به ساقه مغز می رساند ایجاد می شود.

• سندرم های دوره ای دوران کودکی که عموماً نشانه های اولیه میگرن می باشند شامل استفراغ چرخشی )دوره های شدید استفراغ دوره ای)، میگرن شکمی )درد شکمی، که معمولاً به همراه احساس تهوع اتفاق می افتد)، و تشنج خوش خیم سرگیجه دوران کودکی (حمله های دوره ای سرگیجه) می شوند.
• میگرن شبکیه چشم که شامل سردردهای میگرن به همراه اختلال بینایی یا حتی کوری موقت یک چشم می شود.
• عوارض میگرن نشان دهنده سردردهای میگرن و/یا اوراهایی هستند که به طور غیر معمول طولانی یا رایج مش باشند، و یا اینکه با یک حمله صرع یا ضایعه مغزی همراه هستند.
• میگرن احتمالی نشان دهنده بیماری هایی است که ویژگی هایی نظیر میگرن را دارند، اما برای تشخیص قاطع این نوع بیماری ها به عنوان میگرن شواهد کافی وجود ندارد (که البته ملزم به استفاده همزمان بیش از حد دارو است).
• میگرن مزمن نوع عارضه میگرنی است، و یکی از معیارهای تشخیص «سردرد میگرن» می باشد که برای مدت زمان طولانی تری اتفاق می افتد. بویژه این عارضه ممکن است بیش از یا برابر با ۱۵ روز/ یا بیش از ۳ ماه به طول بینجامد.

♦  میگرن شکمی

تشخیص میگرن شکمی بحث برانگیز است. برخی از شواهد نشان می دهد که بازگشت درد شکم بدون سردرد ممکن است علامت نوعی میگرن باشد یا حداقل نشانه بروز میگرن در آینده باشد بازگشت دوره های درد ممکن است پس از نشانه های شبیه میگرن باشد یا نباشد و معمولاً از چند دقیقه تا چند ساعت طول بکشد این نشانه ها اغلب در افرادی بروز می کنند که سابقه ابتلا به میگرن معمولی در خود یا بستگان شان وجود داشته باشد سایر علائمی که از آن ها به عنوان پیش-نشانه یاد می شود، عبارتند از: نشانه استفراغ ادواری و سرگیجه ادواری در دوران کودکی.

♦  تشخیص افتراقی

سایر عوارضی که ممکن است نشانه هایی مانند علائم سردرد میگرنی ایجاد کنند عبارتند از: التهاب سرخرگ گیجگاهی، سردرد خوشه ای، آب سیاه حاد، مننژیت و خونریزی زیر عنکبوتیه التهاب سرخرگ گیجگاهی معمولاً در افراد بالای ۵۰ سال بروز می کند و حساسیت شقیقه یکی از علائم آن است، سردرد خود را باگرفتگی یک-طرفه بینی، ربزش اشک و درد شدید اطراف حدقه نشان می دهد، آب سیاه با بروز ناراحتی های بینایی همراه است، مننژیت نیز با تب و خونریزی زیر عنکبوتیه با حمله بسیار سریع همراه است سردردهای فشاری معمولاً در هر دو طرف بروز می کنند، کوبشی نیستند و کمتر فعالیت معمولی را مختل می کنند.

♦  پیشگیری

درمان های پیشگیرانه میگرن عبارتند از: مصرف دارو و مکمل های غذایی، اصلاح سبک زندگی و جراحی. برای افرادی که سردرد آن ها بیش از دو روز در هفته بروز می کند، توانایی تحمل داروهای ویژه درمان حملات حاد را ندارند یا افراد مبتلا به حملات شدید که کنترل آن ها مشکل است، پیشگیری توصیه می شود.

هدف، کاستن بسامد، درد و/یا مدت بروز میگرن و افزایش کارآیی روش های درمان است دلیل دیگر برای پیشگیری، پرهیز از سردردهای ناشی از مصرف بیش از حد دارو است. این یک مشکل متداول است و ممکن است به بروز سردردهای مزمن روزانه شود.

♦  دارو

داروهای پیشگیری از میگرن در صورتی موثر تلقی می شوند که بسامد یا شدت حملات میگرنی را به میزان حداقل ۵۰٪ کاهش دهند دستورالعمل ها نسبتاً در رتبه بندی توپیرامات، دیوالپروکس/والپروات سدیم، پروپرانولول و متوپرولول سازگار هستند زیرا از بالاترین سطح شواهد برای استفاده از خط اول برخوردارند هر چند، توصیه های مربوط به کارآیی گاباپنتین متغیر هستند تیمولول نیز برای پیشگیری از میگرن و برای کاهش بسامد و شدت حملات میگرنی موثر است، در حالی که فرواتریپتان برای پیشگیری از میگرن دوران قاعدگی موثر است آمی تریپتیلین and venlafaxine are probably also effective  تاثیر بوتوکس برای افراد مبتلا به میگرن های مزمن و نه افراد دچار میگرن های دوره های ثابت شده است.

البته برخی پزشکان تاثیر بوتوکس در درمان بیماری میگرن را موقتی می دانند. دکتر سید محمدحسن پاکنژاد دبیر علمی چهارمین کنگره بین المللی سردرد اعتقاد دارد: اثر روش نوین درمان سردردهای میگرنی مزمن به کمک تزریق بوتاکس موقتی است و بیش از چهارماه دوام ندارد.

♦  درمان های جایگزین

ثابت شده است که عصاره ریشه (پتاسیت هیبریدوس بتربور) برای پیشگیری از میگرن موثر است.

طب سوزنی برای درمان میگرن موثر است استفاده از طب سوزنی "واقعی" موثرتر از طب سوزنی ساختگی نیست، هر چند هم طب سوزنی "واقعی" و هم ساختگی ظاهراً از مراقبت مستمرموثرتر هستند و تاثیر نامطلوب آن ها نسبت به درمان با داروهای پیشگیر، کمتر است تاثیر فیزیوتراپی و ماساژ و استراحت در پیشگیری از سردردهای میگرنی به اندازه پروپانولول یا توپیرامات است.

هر چند، پژوهش در زمینه روش شناسی با مشکل روبرو شده است شواهد تجربی برای مزایای): منیزیم)، (کوآنزیم (Q10، (ریبوفلاوین)، (ویتامین (B12و گل مینا وجود دارد، هر چند، آزمایش هایی با کیفیت بهتر باید برای تایید این نتایج اولیه به عمل آید از میان داروهای جایگزین، مصرف بتربور موثرتر بوده است.

♦  ابزارها و جراحی

ابزارهای پزشکی، مانند بیوفیدبک و شبیه ساز عصبی در زمینه پیشگیری از میگرن موثر واقع می شوند، به ویژه در صورتی که مصرف داروهای متداول ضد میگرن منع شده باشد یا مصرف زیاد دارو مضر باشد. بیوفیدبک به افراد کمک می کند تا برخی از پارامترهای روانی را آگاهانه کنترل کنند و به استراحت بپردازند و ممکن است برای درمان میگرن مفید واقع شود. شبیه سازی عصبی از شبیه سازهای عصبی مشابه ضربان سازها برای درمان میگرن های مزمن استفاده می کند و نتایج امیدوار کننده ای در موارد شدید به همراه داشته است.

جراحی میگرن که شامل برداشتن فشار از عصب های خاص اطراف سر و گردن است، ممکن است گزینه ای برای افرادی باشد که مشکل آن ها با مصرف دارو رفع نمی شود.

♦  سبک زندگی

با تغییر در سبک زندگی می توان، تعداد دفعات حملات میگرنی و شدت آن ها را کم کرد این تغییرات شامل، ورزش منظم، کاهش وزن، رژیم غذایی سالم، اجتناب از محرک های سردرد میگرنی همچون بوها و غذاهای خاص که در شما ایجاد میگرن می کند، می باشند.

♦  درمان بدون عارضه میگرن با کمک زنجبیل

به اندازه یک نخود پودر زنجبیل را در یک کاسه ماست ترکیب کرده و همراه با غذا میل کنید. این کار را هر روز تکرار کنید تا از میگرن پیشگیری شود.

♦  مدیریت

روند درمان سه جنبه اصلی دارد: پرهیز از عوامل فعال کننده، کنترل شدید نشانه ها و پیشگیری دارویی داروها در صورتی که پیش از حمله مصرف شوند بازدهی بیشتری خواهند داشت مصرف مستمر دارو ممکن است به سردرد ناشی از مصرف بیش از حد دارو منجر شود که درد آن شدیدتر و بسامد بروز آن بیشتر است این عارضه ممکن است با مصرف تریپتان، ارگوتامین و مسکن ها، به ویژه مسکن های مخدر بروز کند.

♦  مسکن ها

درمان اصلی پیشنهادی برای افراد دچار نشانه های خفیف تا ملایم، مسکن های ساده ای مانند داروهای ضد تورم غیر استروییدی (NSAID)ها یا ترکیبی از استامینوفن، اسید استیل سالسیلیک و کافیین است اثربخشی تعدادی از NSAIDها از پشتوانه تجربی کافی برخوردار است اثربخشی دیکلوفناک نیز ثابت شده است.

آسپرین توانایی برطرف کردن دردهای میگرنی خفیف تا ملایم را دارد و کارایی آن مشابه سوماتریپنان است کتورولاک در قالب درون وریدی قابل استفاده است پاراستامول )معروف به استامینوفن)، چه به تنهایی یا به همراه متوکلوپرامید، درمان موثر دیگری است که اثرات نامطلوب آن اندک است مصرف استامینوفن و متوکلوپرامید در دوران بارداری بی ضرر است. مصرف  NSAIDها نیز تا ابتدای سه ماهه سوم بی خطر است.

♦  تریپتان ها

تریپتان ها مانند سوماتریپتان برای رفع درد و تهوع در حدود ۷۵٪ از افراد موثر واقع می شوند این داروها، درمان های پیشنهادی اولیه برای افراد مبتلا به دردهای خفیف تا ملایم یا افراد مبتلا به نشانه های ملایم تری که به مسکن های ساده پاسخ نمی دهند، محسوب می شوند انواع مختلف در دسترس هستند، مانند خوردنی، تزریقی، افشانه بینی و قرص های حل شدنی خوردنی به طور کلی، همه تریپتان ها ظاهراً کارآیی مشابه و عوارض جانبی یکسانی دارند.

هر چند، افراد ممکن است به انواع خاصی واکنش بهتری نشان دهند بیشتر عوارض جانبی مانند سرخ شدن چهره، خفیف هستند. با این حال مواردی از کم خونی میوکارد مشاهده شده است از این رو، آن ها برای افراد مبتلا به بیماری قلبی و عروقی توصیه نمی شوند با این که سوابقی از تجویز آن ها برای افراد دچار میگرن های اساسی دیده نمی شود ولی شواهدی از بروز ضرر در اثر مصرف آن ها در این گونه بیماران دیده نشده است که تاییدی برای این هشدار باشد این داروها اعتیادآور نیستند ولی اگر بیش از ۱۰ بار در ماه استفاده شوند ممکن است باعث بروز سردرد ناشی از مصرف زیاد دارو شوند.

♦  ارگوتامین ها

ارگوتامین و دی هیدرو ارگوتامین داروهای قدیمی تری هستند که هنوز برای درمان میگرن تجویز می شوند. مورد دوم به صورت افشانه بینی و تزریقی عرضه می شود آن ها ظاهراً به اندازه تریپتان ها موثر هستند ارزان تر هستند، و عوارض جانبی آن ها معمولاً خفیف است در موارد ناتوان کننده تر، مانند افراد مبتلا به میگرن های شدید، این داروها ظاهراً موثرترین گزینه درمانی هستند.

♦  سایرین

گزینه بالقوه دیگر، تزریق وریدی متوکلوپرامید یا لیدوکائین از راه بینی است متوکلوپرامید برای کسانی که به قسمت اوژانس منتقل می شوند توصیه می شود دیده شده است زمانیکه یک دوز از دگزامتازون وریدی به درمان استاندارد حمله میگرنی اضافه شد در عرض ۷۲ ساعت سردردها حدود ۲۶٪ کاهش داشتند شواهد بدست امده دستکاری ستون فقرات برای درمان سردردهای میگرنی متداوم را توصیه نمی کنند توصیه می شود که مواد مخدر و باربیتورات ها استعمال نشوند.

♦  پیش آگهی از مریضی

بیش از ۹۰درصد افراد بشر در زندگی سردرد را تجربه می کنند، سردرد به عنوان دومین علت شایع درد بشر پرمعنا جلوه می کند. آمار ها نشان می دهد که ابتلا به سردردهای میگرنی به طور میانگین در سطح دنیا ۱۲ درصد است اما به تفکیک جنسیت ۱۷ درصد زنان جوان و شش درصد مردان به این سردردها مبتلا می شوند پیش آگهی های طولانی مدت در افراد مبتلا به میگرن متفاوت است اکثر افراد مبتلا به میگرن بسته به بیماری شان میزان باروری خود را در دوره هایی از دست می دهند البته نوعاً این شرایط خوش خیم است و با افزایش خطر مرگ همراه نیست.

 چهار الگوی برای این بیماری وجود دارد: علائم بیماری ممکن است به طور کامل از بین بروند؛ علائم ممکن است ادامه داشته باشند ولی به تدریج در طول زمان کاهش یابند؛ علائم می توانند با همان تناوب و شدت سابق ادامه داشته باشند، یا حملات ممکن است بدتر و بیشتر شود.

به نظر می رسد میگرن های همراه با علائم پیش درآمدی یکی از عوامل خطرناک سکته مغزی اسکمیک باشند و احتمال آن را دو برابر می کنند. جوان بودن، مونث بودن، استفاده از داروهای ضدبارداری هرمونی، و سیگار کشیدن این خطر را افزایش می دهند همچنین به نظر می رسد که این مسئله با دیکسیون عروق گردنی نیز در ارتباط باشد به نظر نمی رسد که میگرن بدون نشانه های پیش درآمدی عامل باشد تنها یک مطالعه از این مسئله حمایت می کند که میگرن با مشکلات قلبی ارتباط دارد، که البته این نظر چندان قاطع نیست هرچند به نظر نمی رسد که به طور کلی میگرن خطر مرگ بر اثر سکته مغزی یا بیماری های قلبی را افزایش دهد درمان پیشگیرانه برای افراد مبتلا به میگرن همراه با علائم پیش درآمدی می تواند از بروز سکته جلوگیری کند.

♦  علم امراض مسری

در سراسر جهان بیش از ۱۰٪ افراد مبتلا به میگرن هستند در آمریکا حدود ۶۰٪ از مردان و ۱۸٪ زنان در یک سال مبتلا به میگرن شده اند که به ترتیب حدود ۱۸٪ و ۴۳٪ با خطر ابتلا به بیماری در تمام طول عمر خود مواجه بوده اند در اروپا ۱۲-۲۸٪ مردم در برخی از برهه های زندگی خود مبتلا به میگرن می شوند و حدود ۶-۱۵٪ مردان بالغ و ۱۴-۳۵٪ زنان بالغ دست کم یک بار در سال مبتلا به این بیماری می شوند نرخ میگرن در آسیا و آفریقا به نسبت کشورهای غربی کمتر است هرچند در ژاپن و مالزی میزان شیوع به جوامع غربی نزدیک تر است.

قبلاً این تفاوت به مشکلات متدولوژیک و تفاوت در مطالعات نسبت داده می شد ولی اکنون به نظر می رسد تفاوت فرهنگی و محیطی واقعی بین نژادها می تواند مسئول این اختلاف باشد.میگرن های مزمن در میان ۱٫۴ تا ۲٫۲٪ از جمعیت رخ می دهد.

این ارقام به نحو قابل توجهی با توجه به سن تغییر می کند:میگرن ها غالباً بین سنین ۱۵ و ۲۴ سالگی آغاز می شوند و در افراد ۳۵ تا ۴۵ ساله بیشتر هستند در کودکان حدود ۱٫۷٪ از ۷ ساله ها و ۳٫۹٪ از افراد بین ۷ و ۱۵ ساله مبتلا به میگرن هستند و این شرایط تا قبل از سن بلوغ در پسرها کمی بیشتر است دردوران نوجوانی میگرن در میان زنان شایع تر است و این شرایط در تمام دوران زندگی به همین منوال باقی می ماند، و در میان زنان مسن ابتلا به میگرن دو برابر مردان است البته ابتلا به میگرن بدون علائم پیش درآمدی در زنان بیشتر از میگرن های همراه با علائم پیش درآمدی است، ولی در مردان هر دوی این میگرن ها به یک میزان اتفاق می افتند.

در طول دوران یائسگی قبل از آنکه شدت علائم میگرن کاهش پیدا کند بدتر می شوند درحالیکه این علائم در حدود دو سوم افراد مسن از بین می رود ولی در ۳ و ۱۰٪ آن ها باقی می ماند در دوران بارداری خانم ها به علت افزایش ترشح هورمون ها تعدا حملات میگرنی و دردهای آن به طرز چشم گیری کاسته می شود، ، اما در بیشتر موارد پس از زایمان،  سردرد دوباره بر می گردد.

♦  تاریخچه

اولین نوشته های مربوط به میگرن در ایبرس پاپیروس آمده است که در حدود ۱۲۰۰ سال پیش از میلاد مسیح در مصر باستان نوشته است در سال ۲۰۰ قبل از میلاد نوشته هایی از بقراط/مدرسه پزشکی بقراط درباره توضیح علائم پیش درآمدی دیداری نوشته است که این علائم می توانند قبل از سردرد اتفاق بیافتند و بعد از استفراغ این حالت می تواند تا حدودی تسکین یابد

در قرن دوم آرتیوس کاپادوسیا این نوع از سردرد را به سه نوع تقسیم کرد:سفامالجیا، سفالی، و هتروکرانیال جالینوس/جالینوس پرگامون از اصطلاح همیکرانیا (نیمه سر)، استفاده کرد اصطلاحی که واژه میگرن در نهایت از آن گرفته شد او همچنین پیشنهاد داد که این درد برخاسته از پرده های مغز و شریان های خونی در سر است در سال ۱۸۸۷ لوئیز هیاسینت توماس، کتابداری فرانسوی برای اولین بار میگرن را به دو نوع تقسیم کرد که در حال حاضر نیز از این تقسیم بندی استفاده می شود– میگرن با علائم پیش درامدی ("میگرن افتالمیک") و میگرن بدون علائم پیش درامدی (میگرن وولگار(

قدمت مته کاری، سوراخ کردن عمدی جمجمه به ۷٫۰۰۰ سال قبل از میلاد برمی گردد درحالیکه بعضی از مردم با این کار از بیماری نجات پیدا می کردند ولی به خاطر عفونت تعداد زیادی جان خود را از دست می دادند آن ها معتقد بودند که با این کار "به ارواح خبیث اجازه فرار" می دهند ویلیام هاروی در قرن ۱۷ سوراخ کردن جمجمه را برای درمان میگرن توصیه می کرده است.

درحالیکه از دیرباز تلاش های زیادی برای درمان میگرن صورت گرفته است، ولی در سال ۱۸۶۸ بود که استفاده از ماده ای که در نهایت موثر واقع شد آغاز گردید این ماده قارچی با نام ارگوت بود که در سال ۱۹۱۸ ارگوتامین از آن گرفته شد. میتیسرجید در سال ۱۹۵۹ ساخته شد و اولین تریپتان، سوماتریپتان در سال ۱۹۸۸ تولید شد در طول قرن ۲۰ به دنبال مطالعات بیشتر مواد پیشگیرانه موثرتری ساخته شدند و مورد تایید قرار گرفتند.

♦  جامعه و فرهنگ

میگرن هزینه های پزشکی زیادی را به خود اختصاص داده درحالیکه این هزینه ها سود چندانی نداشته اند. براورد شده است که میگرن یکی از پرهزینه ترین اختلالات عصب شناختی در جامعه اروپا است که سالانه بیش از ۲۷ میلیارد پوند هزینه داشته است هزینه های مستقیمی که در آمریکا برای این بیماری صرف شده حدود ۱۷ میلیارد دلارد برآورد شده است حدود یک دهم این هزینه صرف تولید تریپتان ها شده است هزینه های غیرمستقیم حدود ۱۵ میلیارد دلار است که بیشترین قسمت آن از بین رفته است در افرادی که از این داروها استفاده کرده اند عوارض میگرن تا یک سوم کاهش یافته است اثرات منفی نیز به تکرار برای خانواده فرد رخ داده است.

♦  تحقیقات

دانشمندان دریافته اند که ژن کالسیتونین مربوط به پپتیدها (CGRPs) نقش مهمی را در ایجاد بیماری و درد همراه با میگرن بازی می کند گیرنده مخالف CGRP ها، از قبیل اولسیجپانت و تلکاجیپانت، هم در "شرایط آزمایشگاهی" و هم در مطالعات بالینی برای درمان میگرن مورد بررسی قرار گرفته اند در سال ۲۰۱۱ مرک فاز سوم تحقیقات بالینی را برای تحقیقات داروی تلکاگپانت متوقف کرد همچنین تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال امیدوار کننده بوده است.