لکه‌های خارش‌دار و ضایعات پوستی در کودکان می‌توانند نشانه‌های بیماری‌های پوستی رایج، واکنش‌های آلرژیک، عفونت‌ها، یا حتی مشکلات ایمنی باشند. این ضایعات ممکن است در اثر عواملی مانند حساسیت‌های غذایی، تماس با مواد تحریک‌کننده، عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی و اختلالات پوستی ایجاد شوند.

♦ علائم

لکه‌های خارش‌دار و ضایعات پوستی در کودکان می‌توانند با نشانه‌های مختلفی همراه باشند:

• قرمزی و تورم:  بسیاری از ضایعات پوستی با قرمزی و گاهی تورم همراه هستند.
• خارش شدید:  خارش ممکن است باعث ناراحتی کودک شود و گاهی منجر به خراشیدگی و آسیب بیشتر به پوست گردد.
• برآمدگی‌ها، تاول‌ها یا پوسته‌پوسته شدن:  ممکن است ضایعات به صورت برآمدگی‌های کوچک یا بزرگ، تاول‌های پر از مایع، یا پوست‌های خشک و پوسته‌پوسته ظاهر شوند.
• انتشار به سایر نقاط بدن:  گاهی ضایعات ممکن است در ناحیه‌ای خاص شروع شوند و به سرعت به سایر قسمت‌های بدن منتشر شوند.

♦ دلایل رایج

1. اگزما (درماتیت آتوپیک): یک بیماری پوستی مزمن که باعث خشکی، قرمزی و خارش پوست می‌شود. اگزما اغلب در نوزادان و کودکان دیده می‌شود و ممکن است به صورت لکه‌های خارش‌دار در صورت، گردن، دست‌ها و پشت زانوها ظاهر شود.
2. کهیر (اورتیکاریا): کهیر به صورت لکه‌های خارش‌دار قرمز و برجسته روی پوست ظاهر می‌شود. این حالت ممکن است در اثر آلرژی به مواد غذایی، داروها، نیش حشرات یا حتی تغییرات دمایی ایجاد شود.
3. عفونت‌های ویروسی و باکتریایی: برخی از ویروس‌ها و باکتری‌ها می‌توانند ضایعات پوستی ایجاد کنند. به عنوان مثال، ویروس آبله‌مرغان یا سرخک ممکن است باعث بروز تاول‌های خارش‌دار یا ضایعات پوستی در سراسر بدن کودک شود.
4. اگزمای تماسی (درماتیت تماسی): در صورتی که کودک با ماده‌ای تحریک‌کننده مانند صابون‌های قوی، شوینده‌ها یا مواد شیمیایی تماس پیدا کند، ممکن است دچار ضایعات پوستی شود.
5. قارچ‌های پوستی (عفونت‌های قارچی): عفونت‌های قارچی مانند قارچ‌های کرم‌مانند می‌توانند ضایعات پوستی خارش‌دار به شکل حلقه‌ای ایجاد کنند. این عفونت‌ها اغلب در نواحی مرطوب بدن مثل پاها، کشاله ران یا زیر بغل ظاهر می‌شوند.
6. گزش حشرات: نیش حشرات مانند پشه‌ها یا کنه‌ها می‌تواند باعث بروز لکه‌های خارش‌دار و ملتهب شود که ممکن است منجر به عفونت‌های ثانویه در اثر خراشیدگی شوند.

♦ تشخیص

تشخیص ضایعات پوستی در کودکان بستگی به معاینه بالینی و بررسی تاریخچه علائم دارد:

• معاینه بالینی:  پزشک ضایعات را از نظر شکل، رنگ، محل و اندازه بررسی می‌کند.
• آزمایشات آلرژی:  در صورتی که احتمال واکنش آلرژیک وجود داشته باشد، ممکن است تست‌های پوستی یا خون برای شناسایی آلرژی انجام شود.
• نمونه‌برداری از پوست:  در برخی موارد، پزشک ممکن است از پوست کودک نمونه‌برداری کند تا علت ضایعات دقیق‌تر مشخص شود.

♦ درمان

درمان لکه‌های خارش‌دار و ضایعات پوستی بستگی به علت اصلی آن دارد:

• کرم‌های ضد خارش و مرطوب‌کننده:  برای تسکین خارش و التهاب، پزشک ممکن است کرم‌های کورتیکواستروئیدی یا مرطوب‌کننده‌های قوی تجویز کند.
• آنتی‌بیوتیک‌ها یا ضد قارچ‌ها:  در صورتی که عفونت باکتریایی یا قارچی عامل ضایعات باشد، درمان با داروهای آنتی‌بیوتیک یا ضد قارچ الزامی است.
• آنتی‌هیستامین‌ها:  اگر ضایعات پوستی ناشی از واکنش‌های آلرژیک باشد، آنتی‌هیستامین‌ها می‌توانند به کاهش خارش و التهاب کمک کنند.
• اجتناب از مواد محرک:  اگر کودک به مواد خاصی حساسیت دارد، بهتر است از تماس او با آن مواد جلوگیری شود.

♦ پیشگیری

• مرطوب نگه‌داشتن پوست:  استفاده منظم از کرم‌ها و لوسیون‌های مرطوب‌کننده می‌تواند به حفظ رطوبت پوست و کاهش خارش کمک کند.
• پرهیز از مواد تحریک‌کننده:  از شوینده‌ها و صابون‌های ملایم برای شستشوی پوست کودک استفاده کنید و از تماس با مواد شیمیایی تحریک‌کننده خودداری کنید.
• پوشیدن لباس‌های نرم و نخی:  استفاده از لباس‌های مناسب و نخی که به پوست اجازه تنفس می‌دهد، می‌تواند به جلوگیری از تحریک پوست کمک کند.