مشکلات خواب در کودکان ممکن است شامل کابوس‌ها، وحشت‌های شبانه (وحشت خواب)، و خواب‌گردی باشد. این وضعیت‌ها می‌توانند برای والدین نگران‌کننده باشند، اما اغلب بخشی از مراحل رشد کودک بوده و معمولاً با بزرگ شدن کودک برطرف می‌شوند.

♦ کابوس‌ها

کابوس‌ها رؤیاهایی ترسناک هستند که معمولاً در طول فاز خواب REM (حرکت سریع چشم) رخ می‌دهند و ممکن است کودک را از خواب بیدار کنند. این رویاها می‌توانند کودک را مضطرب یا ترسیده بیدار کنند و معمولاً به یاد آورده می‌شوند.

علائم

• بیدار شدن ناگهانی از خواب با ترس یا اضطراب.
• گریه یا فریاد زدن بعد از بیدار شدن.
• مشکل در بازگشت به خواب.
• یادآوری کامل جزئیات رؤیا پس از بیدار شدن.

روش‌های کمک به کودک

• آرام‌کردن کودک:  وقتی کودک از خواب می‌پرد، سعی کنید او را آرام کنید و به او اطمینان دهید که در امان است.
• بحث در مورد کابوس‌ها در طول روز:  صحبت درباره کابوس و کمک به کودک برای درک اینکه رؤیاها واقعی نیستند، می‌تواند به کاهش اضطراب او کمک کند.
• ایجاد روال‌های آرامش‌بخش قبل از خواب:  فعالیت‌هایی مثل خواندن داستان یا گوش دادن به موسیقی ملایم می‌تواند به کاهش وقوع کابوس کمک کند.

♦ وحشت‌های خواب (وحشت شبانه)

وحشت خواب نوعی اختلال خواب غیر REM است که معمولاً در طول نیمه اول شب رخ می‌دهد. کودک در این حالت ممکن است به طور ناگهانی با فریاد و ترس شدید از خواب بپرد، اما برخلاف کابوس‌ها، معمولاً بعد از بیدار شدن چیزی از آن به خاطر نمی‌آورد.

علائم

• فریاد زدن، گریه، و ناآرامی:  کودک به طور ناگهانی از خواب بیدار می‌شود، اما معمولاً کاملاً بیدار نیست.
• عرق کردن، تنفس سریع، و تپش قلب.
• عدم توانایی در برقراری ارتباط یا بیدار کردن کودک:  حتی اگر چشمان کودک باز باشد، ممکن است به نظر نرسد که بیدار است و پاسخ نمی‌دهد.
• عدم یادآوری وحشت پس از بیداری کامل.

روش‌های کمک به کودک

• مزاحم خواب نشوید:  در زمان وحشت خواب، بیدار کردن کودک دشوار است و ممکن است او را گیج‌تر کند. بهتر است به آرامی کنار او بمانید تا آرام شود.
• ایجاد محیط خواب امن:  اطمینان حاصل کنید که فضای خواب کودک ایمن است تا در صورت بلند شدن یا حرکت ناگهانی، آسیبی نبیند.
• کاهش استرس و اضطراب:  کاهش استرس‌های روزمره می‌تواند به کاهش بروز وحشت‌های خواب کمک کند.

♦ خواب‌گردی

خواب‌گردی نیز یک اختلال خواب غیر REM است که معمولاً در اوایل شب رخ می‌دهد. کودکی که در خواب‌گردی به سر می‌برد، ممکن است به صورت ناخودآگاه از رختخواب بلند شود و به اطراف حرکت کند.

علائم

• راه رفتن در خواب:  کودک بدون بیدار شدن از خواب ممکن است از تخت بلند شود و در خانه به راه بیفتد.
• پاسخ‌های محدود:  کودک در حالت خواب‌گردی اغلب به تماس یا سؤالات پاسخ نمی‌دهد و ممکن است گیج به نظر برسد.
• ناتوانی در یادآوری پس از بیداری.

روش‌های کمک به کودک

• هدایت آرام:  به آرامی کودک را به تختش برگردانید و از بیدار کردن ناگهانی او خودداری کنید.
• ایمن‌سازی محیط:  مطمئن شوید که درها و پنجره‌ها قفل هستند و موانعی برای جلوگیری از آسیب وجود ندارد.
• ایجاد برنامه خواب منظم:  یک روال منظم خواب می‌تواند به کاهش خواب‌گردی کمک کند.

♦ راه‌های پیشگیری و مدیریت کلی

• ایجاد یک محیط خواب آرام و مطمئن:  کاهش نور و صداهای مزاحم و ایجاد محیطی آرام به بهبود خواب کودک کمک می‌کند.
• استرس و اضطراب را کاهش دهید:  برنامه‌های روزمره منظم و کاهش استرس و اضطراب در کودکان می‌تواند بروز این اختلالات خواب را کاهش دهد.
• مشورت با پزشک:  اگر این مشکلات خواب به طور مداوم تکرار شوند و به فعالیت روزانه کودک لطمه بزنند، مشورت با پزشک متخصص خواب یا روان‌شناس کودک ضروری است.