آیا فیس‌بوک و دیگر شبکه‌های اجتماعی متنوعی که این روزها مردم را به خود مشغول کرده‌اند باعث خواهند شد استفاده‌کنندگان آنها خوشحال‌تر شوند؟ به نظر می‌رسد پاسخ منطقی و درست به این سؤال منفی باشد.

به نقل از روزنامه صبح نو، یک نظرسنجی جدید نشان می‌دهد که از هر پنج نفر یک نفر گفته است در اثر استفاده از شبکه‌های اجتماعی احساس افسردگی می‌کند. این نتیجه البته ممکن است برای نسل زیر ۳۰ سالی که شبکه‌های اجتماعی بخشی از DNA آنها شده است یا نوجوانانی که به‌سرعت در حال از دست دادن توانایی‌های ارتباطی بدون گوشی هوشمند خودند تعجب‌آور و قابل تأمل باشد. با این حال تقریباً از خیل بسیاری از نظرسنجی‌ها و پژوهش‌ها می‌توان این را دریافت که مشاهده دائم استاتوس‌ها و مستند‌سازی و انتشار همه جهات گوناگون زندگی‌مان در شبکه‌های اجتماعی گوناگون باعث می‌شود استرسی دائمی بر زندگی‌مان تحمیل شود که در نهایت می‌تواند به افسردگی بینجامد.

بسیاری از کارشناسان معتقدند دانش‌آموزان و فارغ‌التحصیلان فراوانی وجود دارند که با وجود اتمام درس خود توانایی‌های لازم را برای ورود به کار ندارند و از طرف دیگر با از دست دادن توانایی‌های ارتباطی خارج از تلفن هوشمند و شبکه‌های اجتماعی نمی‌توانند در گروه‌های دنیای واقعی و محل کار و نیز ارتباطات چهره به چهره آن طور که باید، با دیگران تعامل برقرار کنند.

از سال ۲۰۱۵ تاکنون نیز مطالعات آکادمیک بسیار فراوانی درباره مضرات و اثرات منفی شبکه‌های اجتماعی وجود دارد که نشان می‌دهد استفاده منظم از شبکه‌های اجتماعی می‌تواند به احساس اضطراب، انزوا و کمبود اعتمادبه‌نفس منجر شود و البته این نتایج صرفاً درباره افراد کم درآمد نیست بلکه افرادی با ثروت مناسب نیز در معرض این خطرند.

واقعیت این است که ما و دیگر کاربران شبکه‌های اجتماعی در عصر حاضر دائماً در حال انتشار تصاویری غلط‌انداز و نادرست از زندگی‌مان در جامعه آنلاین هستیم. عکس‌های سلفی اغراق آمیز، منظره‌های فوق‌العاده و افکت‌گذاری شده از تعطیلات آخر هفته، ناهارهای کاری و مهمانی‌ها به‌بخش مهمی از خودنمایی‌های کاربران این شبکه‌های تبدیل شده است. در حالی که دیگران گمان می‌کنند فرد منتشرکننده زندگی بسیار خوبی دارد، واقعیت چیز دیگری است و منتشرکننده صرفاً مانند یک سوپراستار در فیلمی جذاب، در حالی بازی کردن نقش موقتی خود است. با این حال آن سوی ماجرا نیز جالب است، فرد منتشرکننده نیز اگر نتواند تعداد لایک مورد نظر خود را به‌دست بیاورد، به سرعت اعتماد‌به‌نفس خود را از دست داده و احساس بی‌کفایتی می‌کند.

همین چند روز پیش بود که خود من متنی درباره دوچرخه‌سواری در لندن نوشتم و به‌رغم اینکه تلاش زیادی کردم تا نوشته‌هایم به کسی برنخورد با این حال کاربران من را به سخنان نفرت‌آمیز متهم کردند و در طول ساعات بعد از آن ۱۰۰۰ پیام تند و تیز دریافت کردم.

شبکه‌های اجتماعی عملاً میزان خشم و آشفتگی را افزایش داده و در حال بیشتر کردن است. بسیاری از زنانی که آنها را می‌شناسم می‌گویند بدون استثنا هر بار که وارد پروفایل خود می‌شوند یا شبکه اجتماعی خود را باز می‌کنند با سخنان آزاردهنده نسبت به خود مواجه شده‌اند.

به خاطر همین است که اخیراً جنبشی با نام انقلاب خواب به راه افتاده است که از همه مردم می‌خواهد لااقل یک ساعت قبل از خواب از شبکه‌های اجتماعی استفاده نکنند. شبکه‌های اجتماعی هیچ‌وقت تعطیل نمی‌شوند و دائماً یک نفر در حال پست‌گذاری است اما لااقل ما می‌توانیم خودمان را کنترل کنیم و قبل از خواب سراغ این پست‌ها نرویم، چرا که احتمالاً برای بسیاری از شما هم رخ داده است که استفاده و مرور شبکه‌های اجتماعی پیش از خواب می‌تواند به شدت بر روند خواب و بیداری تأثیر بگذارد.

همین که تصمیم به خواب می‌گیرید، یکی از دوستانتان وارد چت شما می‌شود و بحث با او را شروع می‌کنید، وارد پروفایل دیگری می‌شوید و همه پست‌های جذابش را مرور می کنید یا وارد یک بحث جذاب می‌شوید. دقیقاً به همین خاطر است که اختلال فلج شدن قوه تصمیم‌گیری در بسیاری از نوجوانان شدت پیدا کرده است. مساله‌ای که در نتیجه تعدد و زیاد بودن گزینه‌های پیش روی ما در شبکه‌های اجتماعی رخ می‌دهد.