معاون مرکز سلامت محیط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نسبت به استفاده از نوشیدنی و غذاهای گرم در ظروف یکبار مصرف، انتقال بیماری از طریق ذبح دام و انتشار وبا بر اثر آب و یخ آلوده هشدار داد.

محسن فرهادی درباره اصول بهداشت نذورات و هیئت های مذهبی در ایام محرم افزود: قبل از ماه محرم بخشنامه نظارت بر بهداشت مراسم دهه اول این ماه و همچنین مراسم روز تاسوعا و عاشورا و نیز اربعین به روسای تمام روسای دانشگاه های علوم پزشکی کشور ابلاغ شد.
وی ادامه داد: بر اساس این بخشنامه ماموران بهداشت دانشگاه های علوم پزشکی بر بهداشت آب و غذای هیئت های مذهبی، تکایا و مساجد نظارت و سرکشی و نسبت به آموزش و فرهنگ سازی برای رعایت اصول بهداشتی در این اماکن اقدام می کنند.

**آزمایش مواد غذایی در محل
معاون مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت گفت: تفاوتی که بازرسی ماموران در سال جاری نسبت به سالهای قبل دارد این است که در سالهای گذشته اگر مورد یا نمونه آب یا غذای مشکوکی پیدا می شد،باید آن را به آزمایشگاه می فرستادند و چند روز طول می کشید تا جواب آزمایش معلوم شود اما امسال ماموران بهداشت محیط دستگاه های سنجش پرتابل (سیار) همراه خود دارند.
وی افزود: ماموران بهداشت محیط امسال دستگاه های مختلف ترمومتر برای سنجش دمای غذا، دستگاه TPM برای سنجش کلسترول روغن غذا، دستگاه کنترل PH و اسیدیته ماده غذایی و نیز دستگاه سنجش آ لودگی میکروبی سطوح و مواد غذایی را با خود به همراه دارند.
فرهادی گفت: پس از بازرسی مواد غذایی و ظروف هیئت های مذهبی، تکایا و مساجد اگر به ضبط مواد یا کالاهایی نیاز باشد یا اگر لازم باشد اقدامات قضایی و حقوقی انجام شود، ماموران بهداشت در این زمینه اقدام می کنند.

** آشپزها سرماخوردگی و بیماری گوارشی نداشته باشند
وی با اشاره به مهمترین توصیه ها و اصول بهداشتی نذورات ادامه داد: اولین توصیه رعایت اصول بهداشت فردی است، به خصوص توصیه می شود برای آشپزی و طبخ غذاها از آشپزهای حرفه ای که در رستورانها و غذاخوری ها کار می کنند و کارت بهداشت دارند، استفاده شود، در غیر این صورت باید حتما مراقبت کنند که آشپزها یا کسانی که در طبخ غذا همکاری می کنند، بیماری گوارشی یا سرماخوردگی نداشته باشند.
فرهادی گفت: همچنین افرادی که در طبخ غذا و سرو آن همکاری می کنند نباید دستشان آلوده باشد یا دخانیات مصرف کند.
وی ادامه داد: نکته بسیار مهم دیگر بهداشتی بودن مواد خام مصرفی در طبخ نذورات است، برای تهیه دام (گاو و گوسفند) نیز حتما باید به مراکز مجاز تحت نظارت شهرداری و سازمان مدامپزشکی مراجعه کنند.

** خطر انتقال تب مالت و سیاه زخم با رها کردن بدن دام
معاون مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت گفت: موارد متعددی مشاهده شده است که بعد از ذبح دام امعا و احشای آن در محل ذبح رها شده و همین مسئله عامل مهم انتقال بیماری های مشترک بین انسان و دام مانند بیماری تب مالت، سیاه زحم و تب خونریزی دهنده کریمه گنگو می تواند باشد.

** خطر سرطان با ظروف یکبار مصرف
فرهادی ادامه داد: نکته بسیار مهم دیگر نحوه استفاده از ظروف از جمله ظروف یکبار مصرف است، اولین توصیه این است در صورتی که امکان شست و شوی بهداشت ظروف معمولی در مساجد وجود دارد، مانند داشتن ظرفشویی، ظروف غذاهای نذری را در ماشین های ظرفشویی ضدعفونی کرده و بعد استفاده کنند، در غیر این صورت به ناچار باید از ظروف یکبار مصرف مناسب استفاده شود.
وی گفت: ظروف یکبار مصرفی که برای مواد غذایی گرم استفاده می شود باید از جنس ظروف آلومینیومی، فوم یا ظروف گیاهی مقام به حرارت و قابل بازیافت باشد و البته باید دقت شود که این ظروف مورد تایید وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو باشد، در غیر این صورت خود ظروف می توانند عامل انتقال بیماری باشند.

**سرطان زا بودن ظروف پلیمری اثبات شده است
فرهادی اضافه کرد: نکته بسیار مهم این است که ظروف پلاستیکی شفاف به هیچ وجه در برابر حرارت مقاوم نیستند و در صورتی که چای یا شیرداغ، آب جوش یا هر نوشیدنی و غذای داغ در آنها ریخته شود، بلافاصله مونوپلیمرهای آن آزاد و وارد ماده غذایی می شود و در سرطان زا بودن این مواد هیچ شکی وجود ندارد و خطر سرطان زا بودن این پلیمرها کاملا ثابت شده است.
وی تاکید کرد: ظروف یکبار مصرف پلاستیکی شفاف فقط برای مصرف آب و نوشیدنی های خنک مناسب است و به هیچ وجه نباید از آنها برای مواد غذایی داغ استفاده شود و هر جا چنین تخلفی صورت گیرد، مردم می توانند بلافاضله موضوع را به وزارت بهداشت گزارش کنند.
معاون مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت گفت: تلفن های ۱۹۰ و ۱۴۹۰ به صورت شبانه روزی شکایتهای مردم را دریافت می کنند و موارد اورژانسی مانند موارد منجر به مسمومیت را به سرعت رسیدگی می کنند و بقیه موارد را نیز در زمان مناسب که اغلب زیر ۲۴ ساعت است، مورد رسیدگی قرار می دهند.
وی گفت: شکایتهای مردمی دسته بندی می شود و به موارد بحرانی و غیر بحرانی تقسیم می شوند، هیچ اطلاعاتی نیز از فرد شکایت کننده، دریافت نمی شود، صدای افراد تماس گیرنده نیز ضبط نمی شود و حتی ماموران بهداشتی نیز نمی دانند که فرد تماس گیرنده چه کسی است، بنابراین هیچ خطری افراد گزارش کننده را تهدید نمی کند.
فرهادی درباره بیشترین شکایات مردمی به خبرنگار ایرنا گفت: در روزهای گذشته و سال گذشته بیشترین شکایات مردمی مرتبط با ماه محرم مربوط به استفاده نابجا از ظروف یکبار مصرف، کشتار دام در محل نامناسب و رها کردن امعا و احشای آ ن بوده است.
وی افزود: یکی از مواردی که می تواند هنگام طبخ غذا خطرساز باشد، استفاده از دیگ های مسی است که قلع اندود آن ریخته باشد، در این صورت مس ظرف غذا وارد برنج و ماده غذایی شده و باعث رنگین شدن برنج می شود که خطر مسمومیت را به دنبال دارد، مواردی از این تخلف نیز امسال شناسایی شد اما چون میزان خرابی ظرف مسی زیاد نبود، شدت آن زیاد نبود و منجر به مسمومیت زیادی نشد.
فرهادی گفت: مسمومیت با مس باعث اسهال و استفراغ می شود و غذایی که در این نوع ظروف پخته شود باید دور ریخته شود.
وی در مورد استفاده از برنج های غیر استاندارد و حاوی فلزات سنگین نیز توضیح داد: بیشتر نذورات از برنج ایرانی استاندارد استفاده می کنند و امسال گزارشی مبنی بر استفاده از برنج های غیر مجاز یا آلوده در نذورات گزارش نشده است.
وی همچنین تاکید کرد: نکته بسیار مهم دیگر استفاده از یخ های صنعتی است، همه مردم باید بدانند که تمام یخ های صنعتی موجود در بازار از آب غیر آشامیدنی تهیه می شود و مصرف آن در شربت ها و مواد غذایی مصرفی می تواند خطر انتقال وبا و بیماری های اسهالی را به دنبال داشته باشد، به خصوص اینکه در فرایند حمل و نقل این یخ ها بارها آنها را روی زمین می گذارند.
معاون مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت اضافه کرد: توصیه ما به مردم این است که تا جای ممکن برای مصارف اندک از یخسازهای یخچال های خانگی استفاده کنند و در صورتی که امکان آن نیست از یخ های بسته بندی شده در بسته های پلی اتیلنی شفاف که مورد تایید سازمان غذا و داروست استفاده شود.