معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت: آنمی فقر آهن در خانم‌های باردار در ایران ۱۴ درصد، در آمریکا ۱۷ درصد، در فرانسه ۲۵ درصد و در ترکیه ۲۸ درصد است. این موفقیت با برنامه غنی سازی آرد با آهن که از سال ۷۶ در کشور شروع شد به دست آمده است.

علی اکبر سیاری در نشست معاونان بهداشتی و مدیر گروه‌های شبکه، خانواده و بیماری غیرواگیر دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور در تالار امام جواد (ع) گفت: امروز یک روز تاریخی برای سلامت مردم و حوزه بهداشت است زیرا درباره چالش‌های جهانی سلامت مردم و برای حل آن‌ها از سال ۲۰۰۰ میلادی اندیشمندان دنیا چندین قطعنامه را در سازمان بهداشت جهانی و سازمان ملل مصوب کرده‌اند و ما می‌خواهیم امروز این مصوبات را تشریح و در آینده اجرایی کنیم.

وی افزود: به مدت سه سال به طور مستمر در وزارت بهداشت برای پیدا کردن راه حل اجرایی این مصوبات بحث و تلاش شده است. به همت لاریجانی برنامه ملی پیشگیری و کنترل بیماری های غیرواگیر در وزارت بهداشت تدوین شد. در این سه سال به طور مستمر از مشاوره کارشناسان بین المللی در سازمان ملل متحد و سازمان بهداشت جهانی و کارشناسان خبرۀ داخلی بهره بردیم. در اجلاس و کارگاه‌های بین المللی شرکت کردیم و در نهایت سند NCD تدوین و به تصویب شورای عالی سلامت رسید و توسط رییس جمهور ابلاغ شد.

معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی خاطرنشان کرد: مطالعه‌ای در حوزه پیشرفت سلامت در کشورها توسط ۱۸۰۰ نفر در ۱۳۰ کشور دنیا انجام شد که ۳۵ نفر از آنان ایرانی بودند. ۳۳ شاخص بررسی شد و کشورها در این زمینه رتبه بندی شدند. ایران از نظر پوشش همگانی سلامت نمره ۸۰ را دارد و در طرح تحول سلامت که یکی از اهداف پوشش همگانی سلامت است تصمیم گرفتیم آنچه مربوط به حوزه بهداشت است را عملیاتی کنیم.

 سیاری افزود: برای شاخص‌ها نمره صفر تا ۱۰۰ در نظر گرفته شده است که UHC کشورمان نمره ۸۰ گرفته و در مجموع شاخص‌ها  ایران، عربستان و ترکیه در منطقه نمره ۵۶ گرفتند. نمره ژاپن ۷۶ و نمره آمریکاه  75 شده است.

معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی افزود: بعضی دستاوردها در ایران نمره ۱۰۰ گرفته است که بسیار امیدبخش است. زایمان توسط افراد دوره دیده در ایران نمره ۹۹ گرفت. بهبود تغذیه و کوتاهی قد ۹۰ و پوشش همگانی بیمه ۹۰ گرفتند و در برخی شاخص‌های دیگر همچون کاهش مرگ‌های زودرس، کاهش مرگ مادران و کودکان، کنترل بیماری‌های عفونی گرمسیری و قابل کنترل توسط واکسن، آنمی فقر آهن و بهبود تغذیه رتبه‌های خوبی داریم.

وی تصریح کرد: آنمی فقر آهن در خانم‌های باردار در ایران ۱۴ درصد، در آمریکا ۱۷ درصد، در فرانسه ۲۵ درصد و در ترکیه ۲۸ درصد است. این موفقیت با برنامه غنی سازی آرد با آهن که از سال ۷۶ در کشور شروع شد به دست آمده است.

معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت: مکمل یاری و ادغام برنامه ژنتیک اجتماعی، راه اندازی سیستم تشخیص پیشرفته ژنتیک، جلوگیری از ۱۰ هزار تولد تالاسمی ماژور، غربالگری ۸۰۰ هزار زوج، غربالگری ۱٫۵ میلیون نوزاد در کشور برنامه هایی است که اجرا شده و مایه مباهات هستند.

 وی در خصوص چهار چالش پیش روی نظام سلامت گفت: بیماری‌های مزمن غیرواگیر که باعث مرگ سالانه ۳۸ میلیون نفر در جهان می‌شود و ۷۶ درصد مر گ و میرها در ایران ناشی از آن است یکی از این چالش هاست. افزایش چاقی، افزایش مصرف مواد دخانی و ایدز سه چالش دیگر هستند.

 سیاری اظهار کرد: در طرح تحول به این چالش‌ها پرداختیم و با ۱۵ برنامه و ۱۰ پروژ پشتیبان زمینه رسیدگی به آنها فراهم شد. اولویت اول ما روستاییان بودند با جمعیت کم و مردم محروم که ۱۹۵۵ خانه بهداشت جدید در روستاها ساخته شد.

وی افزود: ۳۴۴ مرکز بهداشتی جدید در روستاها احداث شده و تعداد پزشکان در مناطق محروم به ۶۷۰۰ نفر رسید. دسترسی به داروهای اصلی از ۳۵۰ قلم به ۴۳۶ قلم رسید و ۲ مکمل جدید به برنامه مکمل یاری افزوده شد.

معاون بهداشت تصریح کرد: در برنامه بازطراحی شبکه شهری ۳۶۶۴ پایگاه سلامت شهری و ۲۳۸۰ مرکز جامع سلامت راه اندازی شد. تأمین و تجهیز و استانداردسازی واحدها انجام شد و ۹۹۴۹ نیروی جدید به صورت خرید خدمت از بخش خصوصی به چرخه کار در شبکه وارد شدند.

معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی دو استراتژی همکاری بین بخشی و توانمندسازی انفرادی مردم را مورد اشاره قرار داد و گفت: سند ملی پیشگیری و کنترل بیماری‌های غیرواگیر برای بازه زمانی ۹۴ تا ۱۴۰۴ به همت کارشناسان تدوین، نهایی و به تصویب رسید. یکی از اولویت‌های سال ۹۵ ادغام برنامه پیشگیری و کنترل بیماری‌های غیرواگیر خواهد بود.

وی افزود: باید برای ۹۰ درصد مردم دسترسی به خدمات نوین سلامت ایجاد شود. عوامل خطر برای ۹۰ درصد مردم باید شناسایی شوند و برای ۹۰ درصد که عوامل خطر شناسایی شد مراقبت صورت گیرد. بنابراین باید به شعار ۹۰۹۰۹۰برسیم.

معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی رمز موفقیت در این طرح ها را همدلی دانست و خاطرنشان کرد: همدلی، نظم کاری، آموزش مستمر کارکنان به منظور توانمندسازی شان و ایجاد انگیزه در آنان باید ایجاد شود.

وی ۵ اقدام مهم برای اجرای این سند را چنین برشمرد: ۱- تشکیل ستاد اجرایی ملی، استانی و شهرستانی ۲- تدوین برنامه عملیاتی در سطح ملی، استانی و شهرستانی ۳- اجرای برنامه آموزشی آبشاری و تدوین بسته خدمت و بسته آموزشی ۴- فراهم کردن تدارکات لازم، تدوین ضوابط و استانداردها ۵- تأمین اطلاعات از طریق سامانه سیب.

دکتر سیاری گفت: در این راستا نظام پایش و نظارت مستمر آبشاری طراحی شده که در سطح ملی واستانی و شهرستانی باید اجرایی شود. مستندسازی خدمات باید انجام شود. توجیه مدیران و کارشناسان در هر سه سطح ملی، استانی و شهرستان ضروری است. مطالعه سند ملی و اسناد پشتیبان بسیار مهم است. اطلاع رسانی همگانی برای مشارکت مردم و تهیه چک لیست برای ارزیابی مستمر تمام این موارد نیز باید صورت گیرد.

وی در خصوص انتظارات خود از دانشگاه‌ها و معاونان بهداشت گفت: در هر منطقه که دسترسی به خدمات نوین سلامت فراهم شده است باید بسته‌های خدمت عملیاتی و برنامه ملی اجرا شود. بسیج ملی خطرسنجی سکته قلبی، مغزی و سرطان ها به زودی عملیاتی می شود و کمّی کردن کارها به منظور اندازه گیری آنها ضروری است.

معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با اشاره به اینکه امروز بیش از هر زمان دیگری نیاز به تقویت PHC داریم، افزود: هیچ زمانی تا به این حد در شبکه بهداشت سرمایه گذاری نشده بود. ایجاد پرونده الکترونیک سلامت و پیشگیری از بیماری‌های غیرواگیر که آرزوی همه ما بود امروز امکانپذیر شده است و تحقق آن نزدیک است.

گفتنی است در پایان سخنرانی معاون بهداشت از ۴ دهه خدمات علیرضا مصداقی‌نیا رییس پژوهشکده محیط زیست دانشگاه علوم پزشکی تهران با اهدای جایزه «دکتر لی» از سوی سازمان بهداشت جهانی تقدیر به عمل آمد.