رئیس فرهنگستان علوم پزشکی می گوید: بخش زیادی از خدمات تشخیصی و درمانی کشور القایی و غیر ضروری است و حذف آنها نه تنها درآمدهای پزشکان را محدود می کند، بلکه می تواند تا یک سوم هزینه های سنگین بهداشتی-درمانی کشور را کاهش دهد.

علیرضا مرندی، وزیر اسبق بهداشت،درمان و آموزش پزشکی درباره درآمدهای پزشکان و هزینه های اضافه پزشکی در کشور نکات مهمی را بیان می کند، او معتقد است، نباید طوری رفتار کرد که پزشکان در چشم مردم افرادی مال اندوز معرفی شوند.

او می گوید: اغلب پزشکان به دنبال مال اندوزی نیستند،بلکه اشکالات سیستم بهداشتی-درمانی کشور و نبود استاندارد و دستورالعمل های خدمات تشخیصی و درمانی باعث شده، بخش قابل توجهی از این خدمات در کشور غیرضرور و القایی باشد.

رئیس فرهنگستان علوم پزشکی کشور می افزاید: پزشکان نمی خواهند مردم را اذیت کنند اما گاهی به علل مختلف از جمله بی توجهی ها یا نفوذ کارخانه های تجهیزات پزشکی و نیز اشکالات بیمه ها، هزینه های اضافه زیادی در بخش درمان به مردم تحمیل می شود که قابل پیشگیری است.
با هم این گفت و گو را می خوانیم:

*در موضوع درآمدهای غیر متعارف، دولت اقداماتی انجام داد و برای مدیران دولتی سقف درآمد ۱۰ میلیون تومانی اعلام شد و در موارد خاصی ممکن است تا ۲۰ میلیون تومان هم برسد اما در مورد درآمد پزشکان اعلام شد که کارانه با حقوق متفاوت است و دریافت کارانه که مبالغ آن هم قابل توجه است، علاوه بر حقوق، حق پزشکان است، نظر شما چیست؟

مرندی: عدالت اسلامی، عدالت اجتماعی و عدالت در سلامت از اصولی است که همه باید رعایت کنیم و به آن پای بند باشیم. ما باید مراقبت کنیم که از یک طرف پزشکان از صحنه فعالیت بیرون نروند و در عین حال در ذهن مردم هم به عنوان انسان های مال اندوز معرفی نشوند.
البته مسلم است که حقوق کسی که مدیر است از من که مدیر نیستم، باید بیشتر باشد. یک کارمند نباید توقع داشته باشد که حقوق او با مدیرکل یا معاون وزیر یکی باشد. در عالم پزشکی هم پزشکی که وقت بیشتری صرف می کند، نسبت به من که وقت کمی برای طبابت صرف می کنم، باید درآمد بیشتری داشته باشد.

با این حال اختلاف درآمد نباید در حدی باشد که برای اعضای گروه پزشکی و جامعه سوال برانگیز باشد و جامعه را به سمت بی عدالتی ببرد، برای اینکه به طور کلی مرزی برای مال اندوزی انسان نیست و باید این مسائل کنترل شود.

*فکر می کنید برای درآمد پزشکان باید سقفی تعیین شود؟

مرندی: این مسئله که برای درآمد پزشکان سقف تعیین شود، ظریف تر از آن است که در یک کلمه یا یک جمله بتوان به آن پاسخ داد ولی عمده این اعداد و ارقام نجومی که ممکن است در جامعه پزشکی اتفاق بیفتد به خاطر کارها و خدمات القایی است که انجام می شود. اگر جلوی خدمات القایی را بگیریم، خواه ناخواه درآمد پزشکان محدودتر می شود اما به هر حال اینکه عددی را بگوییم و اعلام کنیم که درآمد پزشکان نباید از این عدد بیشتر باشد و بالاتر نرود، قدری مشکل است و باید به جای آن جامعه پزشکی را به سمتی تشویق و هدایت کنیم که جلوی خدمات القایی گرفته شود.

*برآوردی از میزان خدمات القایی پزشکی دارید؟

مرندی: به نظر من خدمات نادرست و القایی در جامعه پزشکی کشور کم نیست، البته حدود و عدد آن در رشته های مختلف فرق می کند، خیلی از استنت هایی که پزشکان کار می گذارند، بی جاست، خیلی از مفاصلی که پزشکان تعویض می کنند، بی جاست. خیلی از کارهای تشخیصی و تصویربرداری ها بی جاست، بیمه ها هم در این مورد جامعه پزشکی را به سمت خدمات القایی گران قیمت سوق می دهند و خیلی از کارهای ارزان قیمت و پیشگیرانه را پوشش نمی دهند اما در عوض وسایل خارجی چند ۱۰ میلیون تومانی را پوشش می دهند و پول آن را می دهند ولی اگر یک جراح، ارتوپدی یا یک جراح عروق با یک ظرافت و هزینه کمتری کار بیمار را انجام دهد،بیمه پول او را نمی دهد.

*علت آن چیست؟

مرندی: بالاخره، خود ما مسئولان گاهی به علت بی توجهی باعث این مسائل می شویم یا گاهی به علت نفوذ کارخانه های تجهیزات پزشکی، این مسائل به وجود می آید و متاسفانه میزان آن هم کم نیست.

*می توانیم بگوییم چه درصدی از خدمات پزشکی یا تشخیصی در کشور القایی است، مثلا یک سوم، کمتر یا بیشتر؟
مرندی: نمی توانم در این مورد عدد دقیقی را بگویم، چون بررسی نکرده ام ولی به نظر من اگر در این مورد مراقبت شود، صرفه جویی خارق العاده ای در نظام سلامت کشور اتفاق می افتد و برای هزینه های بهداشتی-درمانی کل کشور شاید از یک سوم هم بیشتر باشد.

* اگر این اتفاق بیفتد ممکن است کسانی که از این طریق درآمدهای بالا دارند، شروع به کارشکنی یا سنگ اندازی کنند و با جوسازی نگذارند خدمات القایی پزشکی کم شود؟

مرندی: نه، به نظر من اگر پزشکان گایدلاین و دستورالعمل استاندارد برای خدمات رسانی به مردم داشته باشند، خودشان نمی خواهند خطا کنند، ما هم باید مثل آمریکا که برای خدمات درمانی و بالینی گایدلاین و دستورالعمل درست کرده، این کار را بکنیم، اگر این کار انجام شود و به من به عنوان پزشک نشان داده شود که اگر این کار را انجام دهم، خدمات برای بیمار ارزان تر می شود و اگر کار دیگری بکنم، گران می شود، قطعا من به عنوان پزشک هیچ وقت نمی خواهم مردم را اذیت کنم.

اگر وزارت بهداشت این دستورالعمل ها را تهیه کند و برای اجرای آن اقدام کند، قطعا هزینه های بهداشتی-درمانی کشور کم می شود. اصلا این طور نیست که همه پزشکان به دنبال پول باشند، البته ممکن است،عده ای باشند که به دنبال مال اندوزی باشند ولی عده زیادی هم هستند که این را نمی خواهند اما به علت مشغله کاری فرصت فکر کردن ندارند که چطور می توانند، خدمات القایی را کم کنند، راه حل این است که وزارت بهداشت تکلیف این کار را روشن کند.