(آسم) برگرفته شده از واژه یونانی (ἅσθμα ) به معنی «آسما» یا «نفس نفس زدن») یک بیماری التهابی رایج مزمن مجاری هوایی است که ویژگی های آن عبارتند از علائم متغیر و عودکننده، انسداد برگشت پذیر جریان هوا و اسپاسم برونش. نشانه های رایج آن عبارتند از خس خس، سرفه و تنگی نفس که به سه گانه ی آسم معروف است.

تصور بر این است که آسم از ترکیبی از عوامل ژنتیکی و عوامل محیطی ایجاد می شود. تشخیص آن معمولاً بر اساس الگوی علائم، پاسخ به درمان در طول زمان و اسپیرومتری صورت می گیرد. این بیماری از نظر بالینی با توجه به دفعات علائم، حجم بازدمی با فشار در یک ثانیه (FEV1) و بیشینه میزان جریان بازدمی طبقه بندی می شود آسم را همچنین می توان بر اساس آتوپیک (بیرونی) یا غیرآتوپیک (درونی) بودن عامل آن طبقه بندی کرد که در اینجا آتوپی اشاره به استعداد بروز واکنش های حساسیت نوع ۱ اشاره دارد.

درمان علائم حاد معمولاً با استفاده از داروهای استنشاقی کوتاه اثر آگونیست بتا ۲ (مانند سالبوتامول) و کورتیکواستروئیدها خوراکی صورت می گیرد. در موارد بسیار شدید ممکن است لازم باشد از کورتیکواستروئیدهای داخل وریدی، سولفات منیزیم استفاده شده و فرد بستری گردد با اجتناب از حساسیت زاها یا آلرژن ها و محرک ها و با استفاده از کورتیکواستروئیدهای استنشاقی می توان از بروز علائم جلوگیری کرد اگر علائم آسم تحت کنترل در نیامد، آگونیست های طولانی اثر بتا (LABA) یا آنتاگونیست لکوترین را نیز می توان علاوه بر کورتیکواستروئیدهای استنشاقی استفاده نمود شیوع آسم از دهه ۱۹۷۰ به طور قابل توجهی افزایش یافته است.

در سال ۲۰۱۱، تعداد ۲۳۵-۳۰۰ میلیون نفر در سطح جهان به این بیماری مبتلا بودند، و این بیماری حدود ۲۵۰،۰۰۰ مورد مرگ و میر را سبب شد.

♦  علائم و نشانه ها

مشخصه آسم بروز مکرر خس خس، تنگی نفس، تنگی قفسه سینه و سرفه می باشد. ممکن است در اثر سرفه از ریه خلط تولید شود اما بالا آوردن آن اغلب دشوار است در هنگام بهبودی پس از حمله ممکن است این خلط چرک مانند به نظر می رسد و علت آن وجود میزان زیاد سلول های سفید خون موسوم به ائوزینوفیل می باشد. علائم معمولاً در شب و در صبح زود و یا در هنگام ورزش یا در هوای سرد بدتر می شود برخی از افراد مبتلا به آسم به ندرت علائم را تجربه می کنند و معمولاً در واکنش به عوامل محرک این علائم را از خود نشان می دهند، در حالی که ممکن دیگران علائم آشکار و مداومی داشته باشند.

♦  بیماری های مرتبط

برخی از بیماری های دیگر در افراد مبتلا به آسم بیشتر رخ می دهد از جمله:  (بیماری ریفلاکس معده و مری (GERD)، التهاب سینوس و بینی و آپنه خواب انسدادی همچنین اختلالات روانی نیز در این افراد شایع تر است چنانکه اختلال اضطراب در بین ۱۶-۵۲٪ افراد و اختلال خلقی در ۱۴ – ۴۱٪ آن ها رخ می دهد با این حال مشخص نیست که آیا آسم باعث مشکلات روانی می شود و یا مشکلات روانی منجر به آسم می گردد.

♦  علل

آسم در اثر ترکیبی از تعاملات پیچیده محیطی و ژنتیکی ایجاد می شود که درک ناقصی از آن ها در اختیار داریم. این عوامل هم شدت این بیماری و هم نحوه پاسخ آن به درمان را تحت تأثیر قرار می دهند. اعتقاد بر این است که افزایش اخیر میزان آسم به علت تغییر اپی ژنتیک عوامل ارثی و نه عوامل مربوط به توالی (DNA) و تغییر محیط زیست می باشد.

♦  محیط

بسیاری از عوامل محیطی با ایجاد و تشدید آسم همراه است از جمله: آلرژی زاها، آلودگی هوا، و دیگر مواد شیمیایی زیست محیطی سیگار کشیدن در دوران بارداری و بعد از زایمان با خطر بیشتر نشانه های مشابه آسم همراه است پایین بودن کیفیت هوا ناشی از آلودگی ترافیک یا میزان بالای ازن^[۳۰] هم با ایجاد و هم افزایش شدت آسم همراه است. قرار گرفتن در معرض ترکیبات آلی فرار ممکن است محرکی برای آسم باشد. به عنوان مثال قرار گرفتن در معرض فرمالدئید ارتباط مثبتی با آن دارد همچنین، فتالات موجود در پی وی سی با آسم در کودکان و بزرگسالان مرتبط است.

و همین مسئله در مورد قرار گرفتن در معرض سطح بالای اندوتوکسین صدق می کند.

آسم با قرار گرفتن در معرض آلرژی زاهای فضاهای داخلی ارتباط دارد آلرژی زاهای شایع فضاهای داخلی عبارتند از: کنه گرد و غبار، سوسک، شوره بدن حیوانات، و کپک تلاش برای کاهش کنه گرد و غبار بی نتیجه بوده است برخی از عفونت های تنفسی ویروسی ممکن است خطر ایجاد آسم را در هنگام ابتلا در سنین پایین افزایش دهند نظیر: ویروس سنسیشیال تنفسی و راینوویروس با این حال برخی از عفونت های دیگر ممکن است خطر ابتلا را کاهش دهند.

♦  فرضیه بهداشتی

فرضیه بهداشتی نظریه ای است که تلاش می کند افزایش میزان آسم در سراسر جهان را به عنوان نتیجه مستقیم و ناخواسته قرار گرفتن کمتر در معرض باکتری ها و ویروس های غیرعفونی در دوران کودکی توضیح دهد این مسئله مطرح شده است که دلیل کاهش قرار گرفتن در معرض باکتری ها و ویروس ها تا حدودی به دلیل افزایش سطح نظافت و اندازه خانواده در جوامع مدرن است شواهد پشتیبان فرضیه بهداشتی عبارتند از میزان پایین تر آسم در مزارع و در خانواده هایی که حیوانات خانگی دارند.

استفاده از آنتی بیوتیک در بدو زندگی با ایجاد آسم ارتباط دارد همچنین، زایمان به روش سزارین با افزایش خطر آسم (به میزان حدود ۲۰-۸۰٪) همراه است، دلیل این افزایش عدم دریافت کلونی های باکتریایی سالمی است که نوزاد با عبور از مجرای زایمان آن ها را کسب می کند ارتباطی بین آسم و میزان رفاه وجود دارد.

♦  ژنتیک

حتی در همین فهرست از ژن ها که مطالعات بسیار زیادی در مورد آن ها انجام شده است نیز در میان تمام جمعیت های مورد بررسی نتایج یکسانی به دست نیامده است در سال ۲۰۰۶ و در یک مطالعه ارتباط ژنتیکی بیش از ۱۰۰ ژن دخیل در ابتلا به آسم شناسایی شد؛ و همچنان این تعداد رو به افزایش است.سابقه خانوادگی یکی از عوامل خطرآفرین جهت آسم است زیرا ژن های مختلفی در آن دخیل هستند اگر یکی از افراد دوقلوی همسان به این بیماری مبتلا شود، احتمال ابتلای بیماری در فرد دیگر حدود ۲۵٪ است تا پایان سال ۲۰۰۵، ۲۵ ژن مربوط به آسم در شش جمعیت مجزا یا بیشتر شناسایی شد، از جمله: GSTM1، IL10، CTLA- 4، SPINK5، LTC4S، IL4R و  ADAM33 بسیاری از این ژن ها به سیستم ایمنی و یا کاهش التهاب مربوط هستند.

برخی از گونه های ژنتیکی تنها در صورتی می توانند باعث آسم شوند که شرایط محیطی خاصی وجود داشته باشد مثلاً یک پلی مورفیسم تک نوکلئوتیدی در ناحیه CD14) ) در صورت قرار گرفتن در معرض (اندوتوکسین یک محصول باکتریایی) چنین وضعی دارد. قرار گرفتن در معرض اندوتوکسین می تواند در منابع محیطی مختلفی از جمله دود سیگار، سگ، و مزارع رخ دهد. در این صورت خطر ابتلا به آسم هم بر اساس ژنتیک فرد و میزان قرار گرفتن در معرض اندوتوکسین تعیین می شود.

♦  وضعیت های پزشکی

سه گانه اگزمای آتوپیک، رینیت آلرژیک و آسم به آتوپی موسوم است تأثیرگذارترین عامل خطرآفرین جهت ابتلا به آسم داشتن سابقه بیماری آتوپیک است؛ و آسم در کسانی که دچار اگزما یا تب یونجه هستند به میزان بسیار بیشتری رخ می دهد ابتلا به آسم با سندروم چرگ اشتراوس که یک نوع بیماری خود ایمنی است و واسکولیت ارتباط دارد. افرادی که دچار انواع خاصی از کهیر می شوند نیز ممکن است علائم آسم را تجربه کنند.

بین چاقی و خطر ابتلا به آسم همبستگی وجود دارد و میزان هر دو آن ها در سال های اخیر افزایش یافته است عوامل مختلفی می تواند در این میان نقش داشته باشد از جمله کاهش عملکرد تنفسی به علت تجمع چربی و این واقعیت که بافت چربی منجر به وضعیت مستعد ابتلا به التهاب می شود.

داروهای بلوک کننده بتا نظیر پروپرانولول نیز ممکن است در افرادی که در معرض خطر این بیماری هستند، موجب بروز آسم شود با این حال، به نظر می رسد استفاده از بلوک کننده های بتای انتخابی قلبی در کسانی که مبتلا به بیماری خفیف یا متوسط هستند اشکالی نداشته باشد داروهای دیگری که ممکن است باعث مشکلاتی شوند عبارتند از ASA، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی و مهارکننده های آنزیم مبدل آنژیوتانسین.

♦  تشدید

برخی از افراد به مدت چندین هفته یا ماه دچار آسم پایدار هستند و سپس به طور ناگهانی دچار آسم حاد می شوند. عکس العمل افراد مختلف به عوامل مختلف، متفاوت است در بسیاری از افراد ممکن است آسم در اثر تعدادی از عوامل تحریک کننده شدیداً تشدید گردد.

عوامل اصلی که ممکن است منجر به تشدید آسم شوند عبارتند از: گرد و غبار، شوره حیوان (به خصوص گربه و سگ مو)، سوسک ها، آلرژی زاها و کپک عطر یک علت شایع حملات حاد در زنان و کودکان است. عفونت ویروسی و باکتریایی دستگاه تنفسی فوقانی می تواند بیماری را بدتر کند.ا سترس روانی ممکن است علائم را بدتر کند – تصور بر این است که استرس سیستم ایمنی بدن را تغییر داده و به این ترتیب پاسخ التهابی مجاری هوایی به آلرژی زاها و محرک ها را افزایش می دهد.

♦  پاتوفیزیولوژی

انسداد لومن برونشیول توسط ترشحات مخاطی، متاپلازی سلول جامی و غشای پایه اپی تلیال ضخیم شده در فرد مبتلا به آسم.

آسم التهاب مزمن مجاری هوایی است که متعاقباً به افزایش انقباض پذیری عضله صاف اطراف منجر می شود. این وضع از جمله عواملی است که منجر به تنگی راه هوایی و علائم کلاسیک خس خس سینه می شود. این تنگ شدن به طور معمول چه با درمان و یا بدون آن برگشت پذیر است. گهگاه مجاری هوایی خودشان تغییر می کنند تغییرات معمول در مجاری هوایی عبارتند از افزایش در ائوزینوفیل و ضخیم شدن پرده مشبک.

در حالت مزمن ممکن است اندازه عضله صاف مجاری هوایی همراه با افزایش تعداد غدد مخاطی، افزایش پیدا کند. انواع سلول های دیگر درگیر در این زمینه عبارتند از: لنفوسیت های تی، ماکروفاژها و نوتروفیل ها همچنین ممکن است سایر اجزای سیستم ایمنی بدن از جمله: سیتوکین ها، کموکاین ها، هیستامین، ولوکوترین ها نیز درگیر شوند.

♦  تشخیص

گرچه آسم بیماری به خوبی شناخته شده ای است، اما توافق عمومی بر سر تعریف آن وجود ندارد تعریف آن توسط ابتکار جهانی برای آسم عبارت است از: "یک اختلال التهابی مزمن مجاری هوایی که در آن سلول ها و عناصر سلولی بسیاری نقش ایفا می کنند. التهاب مزمن با واکنش بیش از حد راه هوایی همراه است که منجر به حملات مکرر خس خس، تنگی نفس، تنگی قفسه سینه و سرفه به خصوص در شب و یا صبح زود می شود. این دوره ها معمولاً با انسداد گسترده اما متغیر جریان هوا در داخل ریه همراه است که اغلب به صورت خود به خودی و یا با درمان قابل برگشت است.

در حال حاضر هیچ تست دقیقی برای این کار وجود ندارد و تشخیص به طور معمول بر اساس الگوی علائم و پاسخ به درمان در طول زمان صورت می گیرد در صورت وجود سابقه مربوط به موارد زیر امکان وجود آسم باید مشکوک تلقی شود: خس خس مکرر، سرفه یا دشواری در تنفس و در صورتی که این علائم به دلیل به ورزش، عفونت های ویروسی، آلرژی زاها یا آلودگی هوا رخ داده یا بدتر شود سپس از اسپیرومتری برای تأیید تشخیص استفاده می شود در کودکان زیر سن شش سالگی تشخیص دشوارتر است زیرا هنوز امکان انجام اسپیرومتری برای آن ها وجود ندارد.

♦  اسپیرومتری

اسپیرومتری برای کمک به تشخیص و درمان بیماری توصیه می شود این تست، بهترین روش برای تشخیص آسم است. اگر دم سنجی که توسط این روش اندازه گیری می شود پس از تجویز داروی گشادکننده برونش مانند سالبوتامول بیش از ۱۲٪ بهبود یابد، این امر موجب تأیید تشخیص می گردد. با این حال ممکن است طبیعی باشد که این اتفاق در افراد دچار سابقه آسم خفیف رخ ندهد. ظرفیت انتشار یک نفسه می تواند به متمایز کردن آسم از COPD) ) کمک کند. معقول است که اسپیرومتری هر یک یا دو سال یک بار برای پیگیری نحوه کنترل آسم شخص انجام شود.

♦  سایر

♦  چالش متاکولین

مستلزم استنشاق فزاینده ماده ای است که باعث باریک شدن راه هوایی در افراد مستعد بیماری می شود. اگر نتیجه آزمون منفی باشد به این معنی است که فرد آسم ندارد؛ اما در صورتی که مثبت باشد، این نشانه مختص این بیماری نیست.

سایر شواهد تأییدکننده عبارتند از: اختلاف ۲۰٪ یا بیشتر در بیشینه میزان جریان بازدمی در حداقل سه روز در هفته به مدت حداقل دو هفته، بهبود ۲۰٪ یا بیشتر بیشینه جریان پس از درمان با سالبوتامول، کورتیکواستروئیدهای استنشاقی یا پردنیزون و یا کاهش ۲۰٪ یا بیشتر بیشینه جریان پس از قرار گرفتن در معرض محرک ها با این حال، تست بیشنیه جریان بازدمی نسبت به اسپیرومتری متغیرتر است و به همین دلیل به عنوان روش متداول تشخیص توصیه نمی شود. ممکن است این کار برای کنترل شخصی روزانه توسط کسانی که بیماری متوسط تا شدید دارند و به منظور بررسی اثربخشی داروهای جدید مفید باشد. همچنین ممکن است در هدایت درمان افراد مبتلا به وضعیت حاد نیز مفید باشد.

آسم از نظر بالینی با توجه به فراوانی علائم، حجم بازدمی با فشار در یک ثانیه (FEV1) و بیشینه میزان جریان بازدمی طبقه بندی می شود آسم را همچنین می توان به عنوان آسم آتوپیک (بیرونی) و یا غیرآتوپیک (درونی) و بر این اساس طبقه بندی کرد که آیا علائم توسط آلرژی زاها ایجاد شوند (آتوپیک) یا خیر (غیر آتوپیک) گرچه آسم بر اساس شدت طبقه بندی می شود، اما در حال حاضر هیچ روش مشخصی برای طبقه بندی زیرگروه های مختلف آسم جدای از این سیستم وجود ندارد. در حال حاضر یافتن روش های شناسایی زیرگروه هایی که به خوبی به انواع مختلف درمان پاسخ می دهند یکی از اهداف اصلی پژوهش های مربوط به آسم است.

اگرچه آسم یک وضعیت انسدادی مزمن است، اما به عنوان بخشی از بیماری انسدادی مزمن ریوی تلقی نمی شود زیرا این اصطلاح به طور خاص به ترکیبی از بیماری های غیرقابل برگشت مانند برونشکتازی، برونشیت مزمن و آمفیزم اشاره دارد بر خلاف بیماری مذکور، انسداد مجاری هوایی در آسم معمولاً قابل برگشت است؛ با این حال، اگر آسم بدون درمان رها شود، التهاب مزمن ناشی از آن می تواند باعث شود ریه ها به علت شکل گیری مجدد راه هوایی به طور برگشت ناپذیری مسدود گردند آسم بر خلاف آمفیزم بر برونش تأثیر می گذارد نه بر آلوئول ها.

♦  تشدید آسم

معمولاً به حمله حاد آسم، ("حمله آسم") گفته می شود. علائم کلاسیک آن عبارتند از تنگی نفس، خس خس کردن و تنگی قفسه سینه گرچه این ها علائم اولیه آسم هستند، بعضی از افراد در درجه اول علامت سرفه را از خود نشان می دهند و در موارد شدید، ممکن است حرکت هوا به طور قابل توجهی دچار اختلال شود به طوری که هیچ گونه صدای خس خسی شنیده نشود.

نشانه هایی که در طول یک حمله آسم رخ می دهد عبارتند از:  (استفاده از عضلههای جانبی تنفس استرنوکلیدوماستوئی و عضلات اسکالن گردن)، ممکن است نبض متناقض (نبضی که در هنگام دم ضعیف تر و در طول بازدم قوی تر است) و تورم بیش از حد قفسه سینه رخ دهد. ممکن است در اثر کمبود اکسیژن کبودی پوست و ناخن ها رخ دهد.

در موارد تشدید خفیف، بیشینه میزان جریان بازدمی (PEFR) بزرگتر یا مساوی ۲۰۰ لیتر در دقیقه یا بزرگتر یا مساوی ۵۰٪ بهترین پیش بینی تعریف شده است در حالت متوسط این مقدار بین ۸۰ و ۲۰۰ لیتر در دقیقه یا ۲۵٪ و ۵۰٪ بهترین پیش بینی تعریف شده است، در حالی که بنا به تعریف در حالت شدید کوچکتر یا مساوی ۸۰ لیتر در دقیقه یا کوچکتر یا مساوی ۲۵٪ بهترین پیش بینی است.

آسم حاد شدید که قبلاً به آن (status asthmaticus) گفته می شد، تشدید حاد آسم است که به درمان های استاندارد گشادکننده های برونش و کورتیکواستروئیدها پاسخ نمی دهد. نیمی از این موارد به علت عفونت بوده و بقیه ناشی از آلرژی زاها، آلودگی هوا، و یا استفاده ناکافی و یا نامناسب از دارو است.

آسم شکننده نوعی آسم است که به واسطه حملات شدید و مکرر قابل تشخیص است آسم شکننده نوع ۱ بیماری ای است که بیشینه جریان آن با وجود استفاده فراوان از دارو بسیار متغیر است. آسم شکننده نوع ۲، آسم غیرفعال و به خوبی کنترل شده ای است که به طور ناگهان بسیار تشدید می شود.

♦  ناشی از ورزش

ورزش می تواند هم در افراد مبتلا به آسم و هم در سایر افراد باعث انقباض برونش شود این مسئله در اکثر افراد مبتلا به آسم و در ۲۰٪ افراد بدون آسم رخ می دهد در بین ورزشکاران، این مسئله بیشتر در ورزشکاران حرفه ای رخ می دهد، و میزان آن از ۳٪ در سورتمه سواری تا ۵۰٪ در دوچرخه سواری و ۶۰٪ برای اسکی صحرانوردی در تغییر است گرچه این اتفاق ممکن است در هر گونه شرایط آب و هوایی رخ دهد، اما هنگامی که هوا سرد و خشک است شایع تر می باشد آگونیست بتا ۲ استنشاقی موجب بهبود عملکرد ورزشی در میان افراد غیرمبتلا به آسم نمی شود، اما استفاده از دوز خوراکی آن ممکن قدرت و استقامت افراد را بهبود بخشد.

♦  حرفه ای

آسم ناشی از محیط کار (یا بدتر شدن آن)، به طور معمول از جمله بیماری های شغلی است که گزارش می شود اما بسیاری از موارد گزارش نشده و یا تشخیص داده نمی شود تخمین زده شده است که بین ۵-۲۵٪ از موارد آسم در بزرگسالان مربوط به کار باشد. چند صد عامل مختلف در این زمینه دخیل است که چند مورد از آن ها به شرح زیر است: ایزوسیانات ها، آرد و گرد و غبار چوب، کلوفون، روان کننده لحیم کاری، لاتکس حیوانات، و آلدئیدها.

مشاغلی که بیشترین خطر ابتلا به این مشکلات را دارند عبارتند از: افرادی که رنگ کاری پاششی انجام می دهند، نانواها و کسانی که غذا می پزند، پرستاران، کارگران واحدهای شیمیایی، کسانی که با حیوانات کار می کنند، جوشکاران، آرایشگران و کارگران چوب بری ها.

♦  تشخیص افتراقی

بسیاری از بیماری های دیگر می تواند باعث بروز علائمی مشابه آسم شود. در کودکان، سایر بیماری های مجاری هوایی فوقانی مانند رینیت آلرژیک و سینوزیت باید از این جمله در نظر گرفته شود، و همچنین علل دیگر از جمله انسداد راه هوایی: آسپیراسیون جسم خارجی، تنگی تراشه یا تراکئومالاسی، حلقه عروقی، بزرگ شدن گره های لنفاوی و یا توده های گردن. در بزرگسالان، (COPD)، نارسایی احتقانی قلب، بزرگ شدن راه هوایی، و همچنین سرفه ناشی از دارو به علت استفاده از مهار کننده های (ACE) باید مد نظر قرار داده شود. در هر دو جمعیت اختلال عملکرد تارهای صوتی نیز ممکن است مشابه باشد.

بیماری مزمن انسدادی ریه نیز ممکن است به همراه آسم وجود داشته باشد و می تواند به عنوان یکی از عوارض آسم مزمن رخ دهد. پس از سن ۶۵ سالگی بسیاری از افراد مبتلا به بیماری های انسدادی مجاری هوایی به آسم و COPD مبتلا می شوند. در این شرایط، COPD را می توان بر حسب افزایش نوتروفیل های مجاری هوایی، افزایش غیرطبیعی ضخامت دیواره، و افزایش عضلات صاف برونش متمایز کرد.

با این حال، این نوع پژوهش با توجه به اصول مشابه کنترل COPD و آسم انجام نمی شود، چرا که در هر دو مورد کورتیکواستروئیدها، آگونیست های بتا با اثر طولانی و ترک سیگار مورد استفاده قرار می گیرد این بیماری از نظر علائم با آسم شباهت دارد، با قرار گرفتن در معرض دود سیگار و سن همبستگی دارد، برگشت علائم بعد از تجویز گشادکننده های برونش کمتر است، و با احتمال سابقه خانوادگی آتوپی کمتر در ارتباط است.

♦  پیشگیری

شواهد مربوط به اثربخشی اقدام های لازم برای جلوگیری از پیشرفت آسم اندک است برخی از این اقدامات نویدبخش هستند از جمله: محدود کردن قرار گرفتن در معرض دود سیگار چه در رحم و چه پس از زایمان، تغذیه با شیر مادر و افزایش مدت زمان قرار گرفتن در مهد کودک و یا زندگی در خانواده های بزرگ؛ اما برای هیچ کدام شواهد کافی به دست نیامده است تا بتوان آن ها را برای این منظور توصیه کرد قرار گرفتن در معرض حیوانات خانگی در سنین پایین ممکن است مفید باشد قرار گرفتن در معرض حیوانات خانگی در دوره های دیگر زندگی بی نتیجه بوده است و تنها توصیه می شود اگر فرد دارای علائم آلرژیک به حیوانات خانگی است، حیوانات خانگی در خانه نگهداری نشوند محدودیت های رژیم غذایی در دوران بارداری و یا در هنگام تغذیه با شیر مادر مؤثر نبوده اند و در نتیجه توصیه نمی شوند ممکن است کاهش یا حذف ترکیباتی در محل کار که افراد به آن ها حساس هستند، مؤثر باشد.

♦  مدیریت

گرچه هیچ درمانی برای آسم وجود ندارد، اما به طور معمول علائم آن را می توان بهبود داد باید برنامه ای اختصاصی و مشخص برای نظارت و مدیریت فعالانه علائم ایجاد شود. این برنامه باید شامل کاهش قرار گرفتن در معرض آلرژی زاها، تست ارزیابی شدت نشانه ها، و استفاده از داروها باشد. برنامه درمان باید مکتوب شود و با توجه به تغییرات در علائم، مورد تعدیل قرار گیرد

مؤثرترین درمان برای آسم شناسایی محرک ها، مانند دود سیگار، حیوانات خانگی، یا آسپرین و جلوگیری از قرار گرفتن در معرض آن ها است. در صورتی که اجتناب از محرک ها کافی نباشد، استفاده از دارو توصیه می شود. داروها بر اساس نکاتی از جمله شدت بیماری و فراوانی علائم انتخاب می شوند. داروهای خاص برای آسم به طور کلی به دسته های با تأثیر سریع و طولانی اثر طبقه بندی می شوند.

گشادکننده های برونش برای تسکین کوتاه مدت علائم توصیه می شود. در کسانی که با حملات گاه به گاه مواجه هستند، به هیچ داروی دیگری نیاز نیست. اگر بیماری خفیف مداوم وجود دارد (بیش از دو حمله در هفته)، کورتیکواستروئیدهای استنشاقی با دوز کم و یا آنتاگونیست لکوترین خوراکی یا تثبیت کننده ماست سل توصیه می شود. برای کسانی که حملات روزانه دارند، دوز بالاتر کورتیکواستروئیدهای استنشاقی استفاده می شود. در موارد تشدید متوسط یا شدید، کورتیکواستروئیدهای خوراکی به این درمان اضافه می شود.

♦  اصلاح شیوه های زندگی

پرهیز از عوامل تحریک کننده مسئله ای کلیدی در بهبود کنترل و جلوگیری از حملات است. شایع ترین عوامل عبارتند: (از آلرژی زاها، دود (توتون و غیره، آلودگی هوا، مسدودکننده های غیرانتخابی بتا و غذاهای حاوی سولفیت سیگار کشیدن و دود دست دوم، دود غیرفعال) ممکن است تأثیر داروهایی مانند کورتیکواستروئیدها را کاهش دهد اقدامات کنترل کنه های گرد و غبار، از جمله تصفیه هوا، مواد شیمیایی برای از بین بردن کنه، جارو کشیدن، روکش تشک و روش های دیگر هیچ تأثیری بر علائم آسم ندارد.

♦  داروها

داروهای مورد استفاده برای درمان آسم به دو دسته کلی تقسیم می شوند: داروهای با قدرت تسکین سریع که برای درمان علائم حاد استفاده می شوند؛ و داروهای کنترل دراز مدت که برای جلوگیری از تشدید بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند.

• با تأثیر سریع
• اسپری استنشاقی سالبوتامول با دوز اندازه گیری شده که به طور معمول برای درمان حملات آسم استفاده می شود.
• (داروهای کوتاه اثر گیرنده های آدرنرژیک آگونیست بتا ۲  SABAنظیر سالبوتامول  آلبوترول (USAN  خط اول درمان علائم آسم هستند.
• داروهای آنتی کلی نرژیک مانند ایپراتروپیوم بروماید در هنگام استفاده به همراه داروهای SABA در کسانی که علائم متوسط یا شدید دارند، مزایای زیادی دارد در صورت عدم تحمل SABA می توان از گشادکننده های برونش آنتی کلی نرژیک استفاده نمود.
• آگونیست های آدرنرژیک که داروهایی قدیمی تر و با قدرت انتخابی کمتر هستند مانند اپی نفرین استنشاقی اثربخشی مشابهی با داروهای SABA دارند با این حال استفاده از آن ها با توجه به نگرانی در مورد تحریک بیش از حد قلب توصیه نمی شود.
• کنترل طولانی مدت
• اسپری استنشاقی فلوتیکازون پروپیونات با دوز اندازه گیری شده که معمولاً برای کنترل طولانی مدت استفاده می شود.
• به طور کلی کورتیکواستروئیدها مؤثرترین درمان موجود برای کنترل طولانی مدت تلقی می شوند انواع استنشاقی آن معمولاً در همه موارد به جز بیماری شدید استفاده می شود، و در این حالت های شدید ممکن است استفاده از کورتیکواستروئیدهای خوراکی نیز لازم باشد معمولاً توصیه می شود که فرمولاسیون های استنشاقی بسته به شدت علائم به صورت یک یا دو بار در روز استفاده شوند.
• آگونیست طولانی اثر گیرنده آدرنرژیک بتا (LABA) مانند سالمترول و فورموترول می توانند حداقل در بزرگسالان و هنگامی که همراه با کورتیکواستروئیدهای استنشاقی تجویز می شوند، کنترل آسم را بهبود بخشند مزیت مذکور برای کودکان قطعی نیست در صورت عدم استفاده این داروها به همراه استروئید، خطر عوارض جانبی شدیداً افزایش می یابد و حتی در صورت استفاده همراه با کورتیکواستروئیدها نیز ممکن است خطر اندکی بیشتر شود.
• ممکن است (داروهای آنتاگونیست لوکوترین مانند مونتلوکاست و زافیرلوکاست) علاوه بر کورتیکواستروئیدهای استنشاقی و معمولاً همراه با LABA استفاده شوند Evidence is insufficient to support use in acute)   (exacerbations. این داروها در کودکان زیر پنج سال، درمان تکمیلی مناسبی پس از کورتیکواستروئیدهای استنشاقی محسوب می شوند.
• (داروهای تثبیت کننده ماست سل مانند کرومولین سدیم) یکی دیگر از گزینه های جایگزین غیر ارجح برای کورتیکواستروئیدها محسوب می شوند.
• روش های استفاده داروها معمولاً به صورت افشانه استنشاقی با دوز اندازه گیری شده (MDIS) به همراه یک فضاساز آسم و یا به صورت پودر خشک استنشاقی ارائه می شود. فضاساز یک استوانه پلاستیکی است که دارو را با هوا مخلوط کرده و باعث می شود راحت تر بتوان یک دوز کامل دارو را دریافت کرد. همچنین می توان از نبولایزر استفاده کرد. نبولایزرها و فضاسازها برای کسانی که دارای علائم خفیف تا متوسط هستند مؤثر می باشند با این حال شواهد کافی برای تعیین اینکه آیا تأثیری بر افراد دارای نشانه های شدید دارند یا خیر وجود ندارد.
• عوارض جانبی استفاده طولانی مدت از کورتیکواستروئیدهای استنشاقی در دوزهای معمول با خطر جزئی عوارض جانبی همراه است این خطرات عبارتند از ایجاد آب مروارید و کاهش خفیف قد.
• در ماه می ۲۰۱۵ سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) داروی جدید آسم را که حاوی یک کورتیکواستروئید برای کاهش التهاب و ترکیبی به نام ویلانترول است، تایید کرد. این داروی جدید (Breo Ellipta) نام دارد و برای درمان بیماران مبتلا به آسم بالای ۱۸ سال، روزی یک بار تجویز می شود.

سایر فیزیوتراپی تنفسی یکی از موثرترین راهای درمان در اسم خفیف تا متوسط است . وقتی آسم به داروهای معمول پاسخ نمی دهد، گزینه های دیگری هم برای کنترل اورژانسی و پیشگیری از تشدید آن وجود دارد. گزینه های دیگر کنترل اورژانسی عبارتند از:

• اکسیژن برای کاهش هیپوکسی اگر میزان اشباع از ۹۲٪ کمتر شود.
• مشخص شده است که تزریق داخل وریدی سولفات منیزیم زمانی که به همراه درمان های دیگر در حملات شدید آسم حاد استفاده شود، دارای تأثیر گشادکنندگی برونش است.
• هلیوکس مخلوطی از هلیوم و اکسیژن است و در حالات شدید که پاسخی مشاهده نشود می توان امکان استفاده از آن را در نظر گرفت.
• شواهد کافی مربوط به تأثیر سالبوتامول داخل وریدی وجود ندارد و بنابراین فقط در موارد شدید از آن استفاده می شود.
• (متیل زانتین ها نظیرتئوفیلین) قبلاً به طور گسترده ای مورد استفاده قرار می گرفتند، اما اثرات بتا آگونیست استنشاقی را چندان افزایش نمی دادند استفاده از آن ها در موارد حاد محل مناقشه است.
• به لحاظ نظری در افرادی که در حال ایست تنفسی هستند و نیاز به لوله گذاری و تهویه مکانیکی دارند، بیهوشی انفکاکی با کتامین مفید است؛ با این حال، هیچ گونه شواهد بالینی برای اثبات این مدعا وجود ندارد.

برای کسانی که مبتلا به آسم شدید و مداوم هستند و با استفاده از کورتیکواستروئیدهای استنشاقی  LABAها و کنترل نمی شوند، استفاده از ترموپلاستی برونش به عنوان یک گزینه مطرح است این کار مستلزم دادن انرژی حرارتی کنترل شده به دیوار راه هوایی در طی یک سری برونکوسکوپی است. اگرچه این کار ممکن است دفعات تشدید بیماری را در چند ماه اول افزایش دهد، اما سپس این میزان کاهش می یابد. اطلاعاتی در مورد اثرات آن بعد از گذشت یک سال از درمان در دسترس نیست.

♦  بهبود آسم در گرو بهبود تغذیه

موز: نتایج بررسی ها نشان می دهد کودکان مبتلا به آسم که هفته ای یک بار موز مصرف می کنند کمتر دچار خس خس سینه می شوند.
عسل: خوردن روزانه عسل طبیعی باعث کمک به سینه و نرمی آن می شود.

شلغم: شلغم سینه را نرم می کند و برای آسم و سرماخوردگی سودمند است.

موسیر: موسیر مجاری تنفسی را ضد عفونی می کند. می توانید آن را با ماست میل کنید.

زنجبیل: گیاه زنجبیل برای آسم بسیار سودمند است و درد سینه را کاهش می دهد یا کاملا از بین می برد.

برنامه ریزی غذایی: مبتلایان آسم در تامین اکسیژن مورد نیاز بدن مشکل دارند و در آنسو بدن نیز در سوزاندن هیدروکربنهای انرژی زا با مشکل روبروست و در نهایت هیدروکربنهای نسوخته در بدن انباشت و تبدیل به چاقی می شود چاقی نیز بیماری آسم را تشدید می کند. مبتلایان به آسم می باید کالری دریافتی خود را محدود کنند تا از چاقی پیشگیری شود در کنار آن از مواد غذایی مغذی بیشتر استفاده کنند تا دچار فقر تغذیه نشوند. غذاهایی مغذی مانند: عسل طبیعی، تخم مرغ، شیر و ماست، میوها و سبزیجات، پیاز، سیر و موسیر، حبوبات، نان سبوس دار و غیره.

♦  طب جایگزین

بسیاری از افراد مبتلا به آسم، درست همانند کسانی که دچار سایر اختلالات مزمن هستند از درمان های جایگزین استفاده می کنند؛ نظرسنجی ها نشان می دهد که حدود ۵۰٪ استفاده از این افراد از برخی از درمان های غیرمتعارف استفاده می کنند داده های کمی در اثبات تأثیر بسیاری از این درمان ها وجود دارد.

شواهد کافی برای اثبات تأثیر استفاده از ویتامین ث وجود ندارد طب سوزنی برای درمان توصیه نمی شود زیرا شواهد کافی در اثبات تأیید ان در دست نیست هیچ شواهدی دال بر اینکه دستگاه های یونیزه کننده هوا علائم آسم را بهبود ببخشند و یا باعث عملکرد بهتر ریه شوند وجود ندارد؛ همین موضوع در مورد دستگاه های تولید یون مثبت و منفی صدق می کند.

شواهد کافی برای تأیید استفاده از "درمان های دستی"، از جمله فعالیت های استخوان درمانی، کایروپرکتیک، فیزیوتراپی و تنفس درمانی در درمان آسم وجود ندارد استفاده از تکنیک تنفس بوتیکو برای کنترل تنفس عمیق و سریع ممکن است منجر به کاهش استفاده از داروها شود، با این حال هیچ تأثیری بر روی عملکرد ریه ندارد به همین دلیل متخصصان احساس می کنند شواهد کافی برای تأیید استفاده از آن در دست نیست.

♦  پیش آگهی

به طور کلی پیش آگهی بیماری آسم مفید است، به خصوص برای کودکان مبتلا به بیماری خفیف میزان مرگ و میر در چند دهه گذشته به علت شناخت بهتر و بهبود مراقبت ها کاهش یافته است.

این بیماری در سطح جهانی باعث ناتوانی متوسط یا شدید ۴/۱۹میلیون نفر تا سال ۲۰۰۴ شده بود (که ۱۶ میلیون آن ها در کشورهای با درآمد کم و متوسط زندگی می کردند) از بین موارد آسم که در دوران کودکی تشخیص داده می شود، نیمی از افراد پس از یک دهه دیگر عوارض را از خود نشان نمی دهند بازسازی مجرای هوایی مشاهده شده است، اما معلوم نیست که آیا این تغییرات زیان آور است یا مفید به نظر می رسد درمان زودهنگام با کورتیکواستروئید از افت عملکرد ریه جلوگیری کرده و یا آن را بهبود دهد.

♦  اپیدمیولوژی

در سال ۲۰۱۱، ۲۳۵-۳۰۰ میلیون نفر در سراسر جهان به آسم مبتلا بودند، و هر ساله حدود ۲۵۰،۰۰۰ نفر به خاطر این بیماری جان خود را از دست می دهند میزان شیوع آن در میان کشورها متفاوت بوده و بین ۱ تا ۱۸٪ است این بیماری در کشورهای پیشرفته شایع تر از کشورهای در حال توسعه است به همین دلیل میزان آن در آسیا، اروپای شرقی و آفریقا کمتر است.

در بین کشورهای توسعه یافته، این بیماری در کشورهای دارای اقتصاد ضعیف تر بیشتر است، در حالی که برعکس در بین کشورهای در حال توسعه، بیماری در کشورهای مرفه تر، شایع تر است دلیل این مسئله نامشخص است. بیش از ۸۰٪ مرگ و میر در کشورهای با درآمد پایین و متوسط رخ می دهد.

گرچه آسم در پسران دو برابر دختران است میزان بروز آسم شدید در هر دو یکسان می باشد در مقابل، زنان بالغ میزان آسم بیشتری را نسبت به مردان نشان می دهند و این بیماری در افراد جوان شایع تر از افراد مسن است.

نرخ جهانی آسم بین دهه ۱۹۶۰ تا سال ۲۰۰۸ به طور قابل توجهی افزایش یافته است و از دهه ۱۹۷۰ از آن به عنوان یک مشکل عمده بهداشت عمومی یاد می شود نرخ آسم در کشورهای توسعه یافته از اواسط دهه ۱۹۹۰ ثابت شده است و اخیراً نرخ آن به طور عمده در کشورهای در حال توسعه افزایش یافته است آسم حدود ۷٪ جمعیت ایالات متحده و ۵٪ از مردم بریتانیا را مبتلا نموده است میزان ابتلا در کانادا، استرالیا و نیوزیلند حدود ۱۴-۱۵٪ است.

♦  تاریخچه

آسم در مصر باستان شناخته شده بود و با نوشیدن مخلوطی از عود موسوم به کیفی مورد مداوا قرار می گرفت این بیماری در حدود ۴۵۰ سال قبل از میلاد رسماً توسط بقراط به عنوان یک مشکل تنفسی خاص و با کلمه یونانی "نفس نفس زدن" نامگذاری شد که اساس نام امروزی آن را تشکیل می دهد در ۲۰۰ سال قبل از میلاد، اعتقاد بر این بود که این بیماری دست کم تا حدودی به احساسات مربوط است.

در سال ۱۸۷۳، یکی از اولین مقالات در طب مدرن در مورد این موضوع کوشید پاتوفیزیولوژی این بیماری را شرح دهد، در حالی که مقاله ای در سال ۱۸۷۲ به این نتیجه رسید بود که آسم را می توان با مالیدن روغن کلروفرم به سینه درمان کرد.

درمان پزشکی در دهه ۱۸۸۰، شامل استفاده از دوز وریدی دارویی به نام پیلوکارپین بود در سال ۱۸۸۶، اف. اچ. باسورث در خصوص ارتباط بین آسم و تب یونجه نظریه پردازی کرد اپی نفرین برای اولین بار در سال ۱۹۰۵ در درمان آسم به کار گرفته شد شروع استفاده از کورتیکواستروئیدهای خوراکی برای این بیماری در دهه ۱۹۵۰ آغاز شد، اما کورتیکواستروئیدها استنشاقی و آگونیست های انتخابی کوتاه اثر بتا در دهه ۱۹۶۰ کاربرد گسترده ای پیدا کرد.

در طول دهه های ۱۹۳۰ تا ۱۹۵۰، آسم به عنوان یکی از هفت بیماری روان تنی مقدس شناخته شده بود. علت آن اغلب روانی دانسته می شد و درمان آن اغلب با استفاده از روانکاوی و سایر روش های گفتاردرمانی صورت می گرفت از آنجا که این روانکاوان خس خس ناشی از آسم را به عنوان فریاد سرکوب شده کودک برای مادر خود تفسیر می کردند، درمان افسردگی برای افراد مبتلا به آسم را بسیار مهم می شمردند.